Letura dij capìtol 7 e 8 dël lìber dj’At dj’Apòstoj

La lapidassion dë Stevo

⁵⁴Quand ch’a l’han sentù tut lòn, a son anfiammasse ‘d rabia e a argrignavo ij dent contra ‘d chiel. ⁵⁵Stevo, nopà, ch’a l’era pien dë Spìrit Sant e ch’a l’avìa j’euj fìssà al cel, a l’ha vëddù la glòria ‘d Nosgnor, e Gesù ch’a l’era a la drita ‘d Nosgnor. ⁵⁶“Vardé-là” a l’ha dit, “i vëddo ij cej duvert e ‘l Fieul ëd l’Òm ch’a stà a la drita ‘d Nosgnor!”. ⁵⁷Anlora, a son butasse a crijé fòrt, e a son stopasse j’orije, e tuti d’acòrdi, a son campassje adòss për ciapelo. ⁵⁸Parèj, avend-lo rablà fòra dla sità, a l’han comensà a tireje a còl ëd pere për masselo, e ij testimòni^[3] a l’han butà ij sò mantej ai pé d’un giovo, për nòm Sàul. ⁵⁹A seguitavo a tiré ‘d pere contra Stevo mentre che chiel a pregava e a disìa: “Signor Gesù! Arsèiv mè spìrit!”. ⁶⁰E, essendse butasse an ginojon, a l’ha crijà a àuta vos: “Signor, ancolpje nen dë sto pecà”. E dit lòn, a l’é andurmisse ‘nt la mòrt.

7 Dëscors dë Stevo

¹Ël gran sacerdòt a l’ha dit: “È-lo vrità lòn ch’a diso ‘d ti?”.

²A l’ha rësponduje: “Mè frej e pare, scoteme bin: Nosgnor glorios a l’é comparì a nòstr pare Abraham, ch’a vivìa an Mesopotàmia, anans ch’a andèissa a sté a Haran. ³E a l’ha dije: ‘Seurt da tò pais e da toa parentela, e ven al pais che mi it mostrerai’. ⁴A l’é donca surtì dal pais dij Caldé e a l’é andàit a sté a Carran; da lì, dòp che sò pare a l’é mòrt, Nosgnor a l’ha falo passé an cost pais-sì doa ch’i stà adess. ⁵Ma Nosgnor a l’ha daje gnun-a ardità ambelessì, gnanca la larghëssa d’un pé ‘d tèra, bin ch’a l’avèissa promëttuje ‘d dèjne la proprietà e a soa dissendensa dòp ëd chiel, ant un temp ch’a l’avìa ancora nen ëd fiolansa. ⁶Nosgnor a l’ha parlaje parèj: ‘Toa dissendensa as fërmerà quatsent agn ant na tèra forëstera e lì a saran fàit ës-ciav e a-j maltratran. ⁷Ma mi i farai giustissia contra la nassion ch’a l’avran servì, e a la fin a na surtiran e am rendran soa adorassion an cost leugh-sì. ⁸Peui Nosgnor a l’ha daje a Abraam la circoncision coma ‘n segn d’aleansa. Dòp ëd lòn Abraam a l’ha generà Isach, ch’a l’ha sogetalo a la circoncision quand ch’a l’avìa eut di ‘d vita. Isàch a l’ha generà Giacòb; e Giacòb, a sò temp, ij dόdes patriarca.

⁹Sti patriarca a l’ero gelos ëd sò frel Giusèp, e a l’han vendulo coma në s-ciav an Egit; ma Nosgnor a l’era con chiel ¹⁰e a l’ha liberalo da tute soe aflission; e avend-lo ampinì ‘d saviëssa, a l’ha fàit che ‘l Faraon, rè d’Egit, a l’avèissa an grinor, tant ch’a l’ha stabililo governator d’Egit e ‘d tuta la ca real. ¹¹Ora a l’é vnuje ‘nt tut ël pais d’Egit e an Canaan, na granda famin-a. A j’era tanta ‘d cola misèria che ij nòstri pare a podìo nen trové da mangé. ¹²Ma quand che Giacòb a l’ha sentù ch’a j’era ‘d gran an Egit, a l’ha mandaje për la prima vira ij nòstri pare a catene. ¹³La sconda vira Giusèp a l’é stàit arconossù dai sò frej, e la famija ‘d Giusèp a l’é stàita presentà al Faraon. ¹⁴Anlora Giusèp a l’ha mandà a ciamé Giacòb sò pare e tuta soa famija, ch’a j’ero stantesinch përson-e. ¹⁵Giacòb, donca, a l’é calà an Egit, e a l’é mòrt ansilà, chiel e ij nòstri pare. ¹⁶Ij sò còrp a son ëstàit trasportà a Sichem, e butà ‘nt la tomba che Abraham a l’avìa catà a pro d’arzan dai fieuj ëd Hamor. ¹⁷Damentre ch’as avzinava ‘l temp dël compiment ëd la promëssa che Nosgnor a l’avìa fàit a Abraham, an Egit ël pòpol a l’é chërsù ‘d nùmer.

¹⁸Fin-a ch’a l’é vnuje an Egit n’àutr rè ch’a l’avìa nen conossù Giusèp. ¹⁹Sto rè-sì, an dovrand d’astussie contra nòstra nassion, a l’ha maltratà ij nòstri antich fin-a da feje bandoné soe masnà përchè a muirièisso. ²⁰An col temp-lì a l’é nassuje Mosè, ch’a l’era motobin pressios a j’euj ëd Nosgnor. Sò pare e soa mare a l’han avune soen për tre mèis. ²¹Quand ch’a l’avìo da bandonelo, la fija dël Faraon a l’ha adotalo e a l’ha tratalo coma s’a fussa sò fieul. ²²Parèj a l’han faje scòla scond tuta la siensa dj’egissian e a l’é dventà potent tant an paròla che an assion. ²³Ma quand ch’a l’é rivà a l’età ‘d quarant’ agn, a l’é decidusse d’andé a fé vìsita ai sò frej israelita. ²⁴Vëddend un ëd lor ch’a-j fasìo tòrt, a l’ha dësfendulo, e a l’ha vendicà col ch’a l’era stàit insultà, massand l’egissian. ²⁵Ora Mosè a chërdìa che ij sò frej a l’avrìo capì che Nosgnor a-j libererìa për sò mojen, ma lor a l’han nen capilo. ²⁶E ‘l di dòp, Mosé a l’é trovasse an mes ëd lor mentre ch’a ciacotavo e a l’avrìa vorsù buteje d’acòrdi. A l’ha dije: ‘I seve frej, përchè iv feve ‘d tòrt tra ‘d vojàutri?’ ²⁷Ma col ch’a maltratava ij sò compagn, a l’ha arbutalo e a l’ha dije: ‘Chi é-lo ch’a l’ha nominate cap o giùdes su ‘d nojàutri? ²⁸Veus-to masseme, com t’has massà jer l’egissian?’. ²⁹Quand Mosè a l’ha sentì lòn, a l’é scapà via dal pais, e a l’ha vivù tanme ‘n forësté ‘nt ël pais ëd Midian, andoa ch’a l’ha avù peui doi fieuj.

³⁰Quand ch’a son passà quarant’ agn, ant ël desert d’aranda al Mont Sinai, l’àngel ëd Nosgnor a l’é comparije ‘nt un-a fiama ‘d feu ch’a l’era ‘nt un busson.³¹Quand che Mosè a l’ha vëddulo, a l’é restà stupì ‘d cola vision; e coma ch’a s’avzinava për vardé lòn ch’a l’era, la vos ëd Nosgnor a l’é adressasse a chiel. ³²A l’ha dije: ‘I son ël Dé ‘d tò pare, ël Dé d’Abraham, ël Dé d’Isach e ‘ì Dé ‘d Giacòb. E Mosè, ch’a tërmolava tut, a s’ancalava nen a vardé lòn ch’a l’era. ³³Nosgnor a l’ha dije: ‘Gavte le sàndole dai pé, përchè ‘l leugh andova ch’it ses, a l’é na tèra sacrà. ³⁴I l’hai vëddù, i l’hai vëddù l’aflission ëd mè pòpol ch’a l’é an Egit. I l’hai sentì soe plente, e i son calà giù për libereje. Donca, adess ven, it manderai an Egit.

³⁵Col Mosè ch’a l’avìo arbutà, disand: ‘Chi é-lo ch’a l’ha nominate cap o giùdes su ‘d nojàutri?’ a l’é col che Nosgnor a manda për cap e liberator^[1] për ël mojen ëd l’àngel ch’a j’era comparije al busson. ³⁶A l’é col ch’a l’ha gavaje fòra, an fasand ëd miràcoj e ‘d prodis ant ël Mar Ross, e ‘nt ël desert, durant quarant’agn. ³⁷A l’é col Mosè ch’a l’ha dije ai fieuj d’Israel: ‘Nosgnor vòst Dé a farà nasse ‘n profeta parèj ëd mi d’an mes ai vòstri frej: scotelo! ³⁸A l’é col ch’a l’é stàit ant l’adunansa ‘nt ël desert con l’àngel ch’a-j parlava an sël Mont Sinai, e ch’a l’é stàit ansema ai nòstri pare, e ch’a l’ha arseivù le paròle ‘d vita për denje. ³⁹Contut, nòstri pare a son arfudasse dë scoté^[2] Mosè, ma a l’han arbutalo, e a son tornass-ne volté con ël cheur anvers l’Egit. ⁴⁰A l’han dije a Aaron: ‘Fane ‘d divinità ch’a vado dë ‘dnans a noi, përchè i savoma nen lòn ch’a sia rivaje a Mosè, ch’a l’ha mnane fòra dël pais d’Egit’. ⁴¹Parèj, an coj dì lì a l’han fàit un vailèt, e a l’han smonuje ‘d sacrifissi a col ìdol, e a son arlegrasse ‘d lòn ch’a l’avìo fàit con soe man.

⁴²A l’é ‘dcò për motiv ëd lòn, che Nosgnor a l’ha viraje la schin-a e a l’ha bandonaje a l’adorassion ëd le stèile dël cel coma s’a fusso ‘d divinità! Ant ël lìber dij profèta a l’é scrit: “Òh casà d’Israel, É-lo vera ch’i l’eve smonume ‘d sacrifissi e d’oblassion durant quarant’ agn ant ël desert? ⁴³Nò, iv diso, i l’eve trasportà vòstre divinità pagan-e – ël tabernacol ëd Moloch, e la stèila ‘d vòstra divinità Remfan, ch’a son ëd figure ch’i l’eve fàite për adoreje; për motiv ëd lòn i-j farai deporté dëdlà ‘d Babilònia.

⁴⁴Ël tabërnacol ëd l’aleansa a l’é stàit con ij nòstri pare ‘nt ël desert, coma ch’a l’avìa comandà col ch’a l’avìa dit a Mosè ëd felo conform al model ch’a l’avìa vëddune. ⁴⁵Nòstri pare, avend-lo arseivù, a l’han trasportalo sota la condussion ëd Giosuè, ant ël pais ch’a l’era an possess ëd le nassion che Nosgnor a l’ha scassà dë ‘dnans a nòstri pare, fin-a ai di ‘d David; ⁴⁶ch’a l’ha trovà grassia dë ‘dnans a Nosgnor e ch’a l’ha ciamà ‘d podèj fé un tabërnacol al Dé ‘d Giacòb.

⁴⁷E Salomon a l’ha fabricaje na ca. ⁴⁸Contut, ël Pì-Àut a stà nen ëd ca an dij templi fàit për man d’òm, second ëste paròle dël profeta: ⁴⁹‘Ël cel a l’é mè tròno, e la tèra a l’é ‘l marciapé dij mè pè: Che ca a l’é mai cola ch’im podrìe fabriché – a dis Nosgnor – opura, andoa a podria-lo esse ‘l leugh ëd mè arpòs? ⁵⁰Mia man l’ha pa nen fàile tute cole còse-lì? ⁵¹Gent teston-a ch’i seve! Vojàutri i seve ‘d pagan ant ël cheur e i seve ciòrgn a la vrità! Eve-ne sèmper da opon-e arsistensa a lë Spìrit Sant? I feve mach lòn ch’a l’han fàit ij vòstri antich. ⁵²Dime ‘n pò ‘l nòm d’un profeta ch’i vòstri pare a l’han nen falo massé! A l’han fin-a fàit massé coj ch’a l’han profetisà la vnùa dël Giust – ël Mëssìa. Col che adess i l’eve tradì e sassinà! ⁵³Vojàutri ch’i l’eve arseivù la lej për ël ministeri dj’àngej, e ch’i l’eve nen scotala!”.

La lapidassion dë Stevo

8

Sàul a përseguita la cesa

¹Ora Sàul a l’era un ëd coj ch’a l’avìo aprovà la mòrt dë Stevo. An col temp-lì a l’ha prinsipià na granda përsecussion contra la cesa ch’a l’era a Gerusalem, e tuti, fòra dj’apòstoj, a son ëstàit dësparpajà për ij teritòri dla Giudea e dla Samarìa. ²Ëd j’òm timorà ‘d Nosgnor a l’han portà vìa ‘l còrp dë Stevo për sotrelo e a l’han fàit un grand deul për chiel. ³Ma Sàul a fasìa ‘d ravagi ‘nt la cesa. A intrava an tute le ca dij cristian e, an rabland për fòrsa òm e fomne, a-j butava an përzon^[1]. ⁴Coj-lì, donca, ch’a l’ero stàit dësparpajà, a ‘ndasìo dëdsà e dëdlà an nunsiand la Paròla^[2] ‘d Nosgnor.

Flip a prédica an Samarìa

⁵Flip, essend calà giù ‘nt na sità dla Samarìa, a l’ha predicaje ‘l Messìa^[3]. ⁶A-i era ‘d sòlit na pien-a ‘d gent ch’a fasìa atension a lòn ch’a disìa Flip përchè a l’avìo l’anvìa ‘d scoté sò messagi e ‘d vëdde ij segn miracolos ch’a fasìa. ⁷Jë spirit maléfich a surtìo an crijand fòrt da tanti ch’a na j’ero ampossessà e motobin ëd paralìtich e ‘d sòp a son ëstàit varì. ⁸A càusa ‘d lòn a-i é staje na granda gòj an cola sità.

⁹Ora a-i era prima ‘nt la sità n’òm për nòm Simon ch’a praticava la magìa e ch’a fasìa sté a boca duverta ‘l pòpol ëd la Samarìa. As fasìa passé për un grand përsonagi. ¹⁰Tuti, dai pì cit ai pì grand, a parlavo soens ëd chiel e a disìo: “Sto-sì a l’é pròpi ‘n Grand – la Potensa ‘d Nosgnor!”. ¹¹A-i dasìo da ment përchè da longh a j’avìa sbalucaje con soe art màgiche. ¹²Ora, però, la gent a chërdìa a Flip, ch’a l’avìa nunsiaje la bon-a neuva dël Règn ëd Nosgnor e dël nòm ëd Gesù Crist e tanti a l’avìo fasse batesé, sia d’òm che ‘d fomne. ¹³Fin-a col Simon a l’ha chërduje e, dòp d’esse stàit batesà ‘dcò chiel, as bogiava pì nen da vzin a Flip, e, an vëddend ij gran prodis e segn miracolos che Flip a fasìa, a l’era squasi fòra ‘d chiel.

¹⁴Ora, quand che j’apòstoj ch’a l’ero a Gerusalem a l’han sentù che la Samarìa a l’avia ‘rseivù la Paròla ‘d Nosgnor, a l’han mandaje Pero e Gioann. ¹⁵A son andaje e a l’han pregà për ij Samaritan përchè a ‘rseivèisso lë Spìrit Sant. ¹⁶An efet, lë Spìrit Sant a l’era ‘ncora nen calà ‘nsima a loràutri, ma a l’ero mach ëstàit batesà ‘nt ël nòm ëd Gesù, ël Signor. ¹⁷Anlora Pero e Simon a l’han faje l’imposission ëd le man, e lor a l’han arseivù lë Spìrit Sant. ¹⁸Quand che Simon a l’ha vëddù che lë Spìrit Sant a l’era dàit për l’imposission ëd le man ëd j’apòstoj, a l’ha ufrìje d’arzan e a l’ha dije: ¹⁹“Deme ‘dcò a mi col podèj, che a tuti coj ch’i-j imponrai le man a ‘rsèivo lë Spìrit Sant!”. ²⁰Ma Pero a l’ha dije: “Che tò dné a perissa con ti, da già ch’it l’has stimà che ‘l don ëd Nosgnor a peussa esse catà a pèis d’argent! ²¹I l’oma pròpi gnente da spartì con ti an cost afé^[4] përchè toa disposission d’ànim a l’é tuta sbalià^[5]. ²²Arconòss, donca, tò pecà, cambia manera ‘d pensé^[6] e prega Nosgnor: a peul esse che chiel a përdonrà toe intension^[7]. ²³I vëddo che ti ‘t ses pien ëd na gelosia amèra^[8] e ch’it ses ancadnà da la gramissia”. ²⁴Anlora Simon a l’ha rëspondù: “Preghé vojàutri Nosgnor për mi, përchè ch’am càpita gnente dle còse ch’i l’eve dit”.

²⁵Pero e Gioann, donca, dòp d’avèj predicà e nunsià la Paròla dël Signor, an tornand a Gerusalem, a l’han nunsià la bon-a neuva an diverse borgià dij Samaritan.

Flip e l’eunuch ëd l’Etiòpia

²⁶Peui n’àngel dël Signor a l’ha parlà a Flip disandije: “Levte su e va vers ël mesdì an sla stra ch’a cala da Gerusalem a Gaza, cola ch’a passa për un desert. ²⁷Anlora Flip a l’é ‘ncaminass-ne. Arlongh la stra a l’ha ‘ncontrà n’eunuch etìop, n’àut fonsionari e tresoré ‘d Candace, la regin-a dl’Etiopia. A l’era vnù an pelerinagi a Gerusalem ²⁸e adess as na tornava a soa ca. A l’era setà an sò biròcc e ‘n camin ch’a lesìa a àuta vos dal lìber dël profeta Isaìa. ²⁹Lë Spìrit a l’ha dit a Flip: “Fate anans e avzinte a col biròcc”. ³⁰E Flip, essendje coruje davzin, a l’ha sentulo ch’a lesìa dal lìber dël profeta Isaia, e a l’ha dije: “Ma… capisses-to lòn ch’it lese?”. ³¹E col-lì a l’ha replicà: “Ma com é-lo ch’i podrìo capilo, s’a-i é gnun ch’am na dà dë spiegassion?”^[9]. ³²Ora, ël pass ëd la Scritura ch’a lesìa a l’era sto-sì: “Tanme na feja portà al masel o tanme n’agnel mut dë ‘dnans a col ch’a lo toson-a, chiel a l’ha nen dovertà la boca. ³³A l’é stàit umilià e a l’han nen faje giustissia. Chi é-lo ch’a conterà ‘d sò dissendent? Përchè soa vita a l’é stàita portà via da la tèra”. ³⁴Anlora l’eunuch a l’ha ciamà a Flip: “Dime: ëd chi che ‘l profeta a dis lòn? É-lo ‘d chiel medésim, o ‘d quaidun d’àutri?”. ³⁵A l’é parèj che Flip, an prinsipiand da sto pass ëd la Scritura, a l’ha nunsiaje la bon-a neuva ‘d Gesù Crist.

³⁶Antant ch’ a seguitavo an sla stra, a son rivà ‘nt un leugh andoa ch’a j’era d’eva, e l’eunuch a la dije: “Varda là ch’a-i é d’eva. Còs é-lo ch’a podrìa fé ampediment a che mi i sia batesà?”. ³⁷E Flip a l’ha dit: “Se ti ‘t chërde ‘d tut tò cheur, it lo peule”. E chiel a l’ha replicà: “Mi i chërdo che Gesù Crist a l’é ‘l Fieul ëd Nosgnor”. ³⁸Anlora l’eunuch a l’ha fàit fërmé ‘l biròcc, a son calà tuti doi nt l’eva e Flip a l’ha batesalo.

³⁹Quand ch’a son surtì da l’eva, lë Spìrit ëd Nosgnor a l’ha portà via Flip, e l’eunuch a l’ha pì nen vëddulo, e tut alégher a l’ha seguità për soa stra. ⁴⁰Flip a l’é trovasse a Asdod. Da lì a l’ha seguità fin-a a Cesarea, nunsiand la bon-a neuva për tute le borgià anté ch’a passava.

https://pms.wikisource.org/wiki/La_Bibia_piemont%C3%A8isa/Testament_Neuv/At/At_7

https://pms.wikisource.org/wiki/La_Bibia_piemont%C3%A8isa/Testament_Neuv/At/At_8