Duminica 18 Otòber 2020 – Duminica apress la Pancòsta ch’a fà 20
Leture bìbliche: Salm 99; Surtìa 33:12-23; 1 Tessalonicèis 1:1-10; Maté 22:15-22 con le vos ëd Paolo Castellina, Marco Moretti, Massimo Marietta, Anin Ferrero, Gianni Marietta.
“La fòrsa d’un bon esempi” a podrìa esse ‘n tìtol adat a gionté ansema le quatr leture bìbliche ‘d costa duminica. Ant ël quàder ëd n’umanità arvirosa, Dé a l’é arzervasse ‘n pòpol ch’a l’é fedel a chiel. Cost pòpol a l’é sortì da la consacrassion a chiel ëd përsonagi eminent tanme Abram, Mosè, Aaron, e Samuel ch’a l’han servilo e che chiel a l’ha stabilìje coma ij sò portavos e model. A l’era nen belfé lòn ch’a l’avìo da fé d’òm coma Mosè: a l’avìo da mné anans un pòpol ch’a l’era soens teston e malarconossent. Lor, contut, a dvento ‘d modèj ‘d fidelità a Nosgnor e determinassion ant sò sërvissi, e parèj a resto ‘dcò për nojàutri. I vëdoma sossì ant le prime leture bìbliche d’ancheuj. Ël carater esemplar dij “amis ëd Dé” i lo vëdoma confërmà ant la tersa letura dj’Epìstole, andova che la coerensa e la fidelità dl’apòstol Pàul a vagna ‘n bon arcòlt ëd cristian ch’a lo ìmito e che, a soa vira, a dvento d’esempi për d’àutri. Ant la quarta letura, cola dij vangej, Gesù a ten testa a d’aversari an malafé e a stabiliss ël prinsipi dl’autorità suprema ‘d Dé dzora qualsëssìa autorità uman-a.
I.
La grandëssa ‘d Nosgnor Dé, Creator e sovran dl’univers antregh, a dovrìa anfonde timor e frisson a minca na përson-a ‘d bon sens. L’arogansa e l’arvira a chiel ëd tanti uman, contut, a riva fin-a a aceté d’esse campà ant l’infern pitost che pieghesse ‘dnans a chiel. Ël timor ëd Nosgnor, contut, a l’é ‘l fondament dla vera sapiensa: tuti coj ch’a-j dan da ment a l’han ëd bon sens (Salm 111:8). Sossì a l’é ‘l cas ëd Mosè, Aaron e Samuel, che Nosgnor a l’ha fàit ij sò portavos e mediator, e che Chiel a l’é compiasusse ëd ciamé “amis” e ‘d parleje facia a facia. I vëdoma tut sossì ant ël Salm 99, che adess i andoma a sente.
“Nosgnor a regna! Le nassion a tërmolo! Chiel a l’é setasse dzora ai cherubin e la tèra a l’é stàita socrolà. Nosgnor a l’é grand an Sion, a l’é dzura a tute le nassion. Che tute le nassion a làudo tò Nom grand e maravijos! Ch’a làudo la fòrsa dël Rè ch’a l’ha cara la giustissia! Ti ‘t fortisse la dritura. Ti ‘t sicure an Giacòb la giustissia e l’equità. Laudé Nosgnor, nòstr Dé! Prostreve dë ‘dnans a sò scagn! Chiel a l’é sant! Mosè e Aaron a l’ero an tra ij sò sacerdot! Samuel a l’era an tra coj ch’a ‘nvocavo Sò Nom! A l’han pregà Nosgnor e Chiel a l’ha scotaje. Chiel a-j parlava da na colòna ‘d nìvole, lor a scotavo lòn ch’a-j comandava, le régole e a j’istrussion ch’a-j dasìa. Nosgnor, nòstr Dé, Ti ‘t l’has scotaje. A l’han trovà ‘n Ti un Dé ch’a përdon-a, ma ‘dcò un ch’a castiga coj ch’a fan ëd pecà. Laudé Nosgnor, nòstr Dé! Rendje onor an sla montagna santa, përché Nosgnor, nòstr Dé a l’é sant!” (Salm 99).
II.
L’incarich che Nosgnor a fida a Mosé a nen pròpi belfé, e as capiss coma Mosé a-j ciama, a Nosgnor, “ëd garansìe” che përdabon chiel a lo compagna e a lo giuta. Sossì a l’é lòn ch’i trovoma ant l’episòdi dël lìber dla Surtìa, capìtol 33, anté ch’i trovoma Mosé ch’a ciama a Nosgnor d’acordeje n’arvelassion ëspecial ëd chiel medésim ch’a-j daga sigurëssa. Parèj Dé cost’arvelassion ëd soa glòria a-j la dà, ma mach ed manera limità. La grandëssa ‘d Dé, an efet, a l’é nen quajcòsa che j’uman a podrìo soporté e comprende. A l’é për lòn che, për raportesse a Dé, i l’oma da manca ‘d na “interfacia”, na mediassion, cola che chiel medésim aas compias dë stabilì.
“Mosè a l’ha dit al Signor: “Varda, ti ‘t l’has dime: ‘Fa monté ës pòpol’, ma ‘t l’has nen dime chi ch’ a vnirà con mi. Ma ti ‘t l’has dit: ‘It conòsso për nòm e ‘t l’has trovà grassia dë ‘dnans ai mè euj’. Ora, s’i l’hai trovà grassia dë ‘dnans ai tò euj, fame conòsse toe vie, parèj ch’it conòssa e ch’i peussa seguité a trové grassia dë ‘dnans ai tò euj. Varda, costa nassion a l’é tò pòpol”. E Nosgnor a l’ha dit: “Mìa presensa at compagnerà e i ‘t darai d’arpòs”. E Mosè a l’ha dije: “Se toa presensa a ven nen con nojàutri, fane gnanca parte da sì, përchè coma podrìa-ne savèj ch’i l’hai trovà grassia dëdnans ai tò euj, mi e tò pòpol, s’ it ven-e nen ansema a noi, parèj ch’a-i sìa na distinsion fra nojàutri e tute j’àutre nassion ch’a-i é an sla facia dla tèra?”. E Nosgnor a l’ha dije a Mosè: “I farai lòn ch ‘it ëm ciame, da già ch’ it l’has trovà grassia dë ‘dnans ai mè euj e ch’it conòsso për nòm”. E Mosè a l’ha dit: “Fame conòsse toa glòria!”. E ‘l Signor a l’ha dit: “I farai passé dë ‘dnans a ti tut mè splendrior. Dë ‘dnans a ti i proclamerai ‘l nòm ëd Nosgnor. I l’avrai pietà ‘d chi i vorerai avej-je pietà e i l’avrai compassion ëd chi i vorerai avèjne compassion”. Ma a l’ha ‘dcò giontà: “Ti ‘t peude nen vëdde mia facia, përchè gnun a peul vëdde mia facia e vive”. Nosgnor a l’ha dit: “Varda-sì ‘n leugh dacant ëd mi: ti të staras an sna rochera. Quand ch’a passërà mia glòria, it butrai ant na chërpura dla rochera e i ‘t quatrai con la man fin tant ch’i sìa passà. Antlora i gavrai via la man e it më vëdras da daré, ma mia facia a l’ha pa da vëddse” (Surtìa 33:12-23).
III.
An costa tersa letura, ciapà dal prinsipi dla prima litra ai cristian ëd Tessalònica, l’Apòstol a-j làuda për le bon-e assion ch’a fan e ch’a seurto da na fé génita (na fé ativa), për l’amor ch’as angagio a dé sensa strachess-ne, e për la costansa ‘d soa speransa e lolì tant da dventé lor medésim n’esempi për tant d’àutri cristian. Tut sossì perché lor a son dventà “d’imitator” dl’apòstol Pàul ch’a l’ha mostraje an pràtica coma ch’as ha da vive da cristian. Ëd sicur Pàul an lòn a l’era un ch’a pijava an sël sério l’imitassion dël Crist. Varda ‘n pòch la potensa dël bon esempi!
“Pàul, Silvan e Timòt, a la cesa dij Tessalonicèis ch’a l’é an comunion con Dé, ël Pare, e con Nosgnor Gesù Crist; grassia e pas a voi! Quand ch’i foma mension ëd vojàutri an nòstre orassion, i rendoma sèmper grassie a Nosgnor për tuti vojàutri, e dë ‘dnans a Dé nòst Pare i arciamoma sèmper a nòstra memòria vòstra fé ativa, vòstr amor mai strach e la costansa ‘d vòstra speransa an nòst Signor Gesù Crist. Frej e seur, amà da Nosgnor! I savoma che chiel a l’ha vreman sernuve përchè nòst Evangeli a l’é spantiasse an tra ‘d vojàutri nen mach con ëd paròle, ma ‘dcò con potensa, përchè lë Spirit Sant a l’ha dave na përsuasion ancreusa che lòn ch’iv disìo a l’é vera. I seve ‘dcò pro dl’anteressament amorèivol ch’i l’oma avù për vojàutri da coma ch’i soma comportasse quand ch’i j’ero an mes a voi. I l’eve arseivù la Paròla con la gòj ch’a ven da lë Spìrit Sant malgré ij grand patiment ch’a l’ha compagnala. An ësta manera i seve stàit imitator ëd nojàutri e dël Signor. A l’é parèj ch’i seve dventà ‘dcò ‘n model për tùit ij cristian ëd la Macedònia e dl’Acaja, dagià che, grassie a vojàutri, nen mach la Paròla ‘d Nosgnor a l’é arsonà an Macedònia e ant l’Acaja. ma tant a l’é spantiasse la fama ‘d vòstra fej an Nosgnor, ch’a l’é fin-a pì nen necessari che nojàutri i na parlo. A son lor medésim a conté coma ch’a l’é stàita nòstra vnùa da vojàutri e coma ch’a l’é stàita vòstra conversion da j’ìdoj a Nosgnor për serve ‘l Dé viv e ver. Pì ‘d lòn, lor a diso ‘d coma ch’i l’eve anvìa dl’artorn dal cel dël Fieul ëd Nosgnor – Gesù, che Dé a l’ha arsussitalo dai mòrt, ch’a l’é col ch’a l’ha liberane da la tëmma dël giudissi ch’a l’ha da vnì” (1 Tessalonicèis 1:1-10).
IV.
J’aversari ‘d Gesù, ch’a l’ero gelos ëd la popolarità ‘d chiel, a lo consideravo na mnassa për el podèj che lor a l’avìo ant la società, e a pijavo minca n’ocasion për ciapelo an fala e podèjlo discredité e acusé. Gesù, contut, ch’as na rendìa bin cont ëd soa malìssia ‘d lor, a savìa bin coma rispondje e buté an evidensa l’ipocrisìa e la malafé ch’a l’avìo. I vëdoma sossì ant l’episòdi dël Vangel ch’i andoma adess a sente ëd Maté 22. An cost passagi Gesù a stabiliss ëdcò ‘l prinsìpi che Nosgnor Dé a l’ha la primassìa dzura qualsëssìa autorità uman-a che a chiel a dovrà rende cont ëd lòn ch’a fà. “Rende a l’imperator lòn ch’a l’é ‘d chiel” a veul nen dì sogetesse a j’autorità coma se nojàutri i l’avèisso da fé tut lòn ch’an diso sensa banfé. Al contrari i podoma bin decide se lòn a l’é giust o nò.
“Antlora i Farisé a son andass-ne e a son consultasse an tra ‘d lor për podèj ciapé Gesù an fala con soe istèsse paròle. E a l’han mandaje ij dissépoj che lor a l’avìo ansema a dj’erodian ch’a l’han dije: “Signor, i savoma che ti’t ses sincer, ch’it mostre la stra ‘d Nosgnor an vrità, e ch’it dise le còse nete e ciàire sensa vardé an facia gnun. Dis-ne donca, còsa na dises-to ‘d sossì: ‘É-lo giust dé ‘l tribut a l’imperator?”. E Gesù, ch’a l’era rendusse cont dj’intension grame ch’a l’avìo, a l’ha risponduje: “Gent fàussa ch’i seve! Përché i veule buteme a la preuva? Mostreme la moneda ch’a serv për paghé le taje!”, e a l’han sporzuje ‘n dné. E a l’ha dije: “Ëd chi ch’a l’é sta facia e sta scrita ‘mbelessì?”. A l’han rësponduje: “Ëd l’imperator!”. Antlora Gesù a-j dis: “Donca, rende a l’imperator lòn ch’a l’é ‘d chiel, e a Nosgnor lòn ch’a l’é ‘d Nosgnor”. Quand ch’a l’han sentù lòn, a son restà sbalordì e, an chitand-lo, a son andass-ne vìa” (Maté 22:15-22).
Orassion
Nosgnor tut-potent e etern! An Crist it l’has arvelane Toa glòria an tra le nassion: dësfend j’euvre ‘d Tòa misericòrdia, che Toa Cesa për tut ël mond a ten-a bon-a con costansa la confession ët Tò Nòm; për Gesù Crist, nòst Signor, ch’a viv e regna con Ti e con lë Spirit Sant, un sol Dé, për sèmper e sèmper. Amen.
Leave a Reply