Duminica, ai 26 dë dzèmber 2021 – Prima duminica apress Natal

Letture: Salmo 147; Isaia 61:10–62:3; Galat 3:23-25; 4:4-7; Gioann 1:1-18 con le vos ëd Paolo Castellina, Marco Moretti, Massimo Marietta, Anin Ferrero, Gianni Marietta

Introdussion a le leture bìbliche

L’arserca sientìfica a l’é possibil përchè l’univers antregh a funsion-a conform a ‘d lege precìse, cole che Dé, ‘l Creator, a l’ha sogetàje tut lòn tut ch’a l’ha fàit. A l’é për lòn che la siensa a fà d’esperiment e a jë stùdia, a serca ‘d comprendje. Ȅd coste lege ij savant a na fan peui la definission e a dësvlopo d’aplicassion. A l’é parèj che ‘l progress a marcia. Nòstra prima e sconda letura ancheuj, an arlevand ij fenòmeni dla natura, a selebro la sapiensa ‘d Nosgnor ch’a l’ha stabiline la cadensa. Nosgnor, contut, a l’ha stabilì ‘d lege ‘dcò për le creature uman-e. A son ëd régole për na giusta condòta ética e moral ch’a garantisso nòstra vita. Coste régole Dé a l’ha gravaje an nòstra cossiensa e a l’ha proclamaje ‘d manera ciàira për ël mojen dij profeta d’Israel, so pòpol sernù, ciamà a ess-ne al servissi. A coste lege ‘d condòta, a diferensa dj’àutre creature, l’òm a l’ha arseivù la facoltà ‘d comprende e d’andeje dré ‘d manera cossienta e creativa. Quand ch’a lo fa nen, l’òm a amprend da le conseguense negative ch’a na seurto inevitabij (la giustissia ‘d Dé), che “la Lej a l’é santa, e ‘l comandament a l’é sant, giust e bon” (Roman 7:12). As trata dla pedagogìa ‘d Nosgnor ch’a l’é mensionà an nòstra tersa letura. As trata pa, contut, ëd conseguense sensa rimedi, ch’as rangio pì nen, nò, përché Nosgnor, an Soa grassia la lege moral a la rend coma ‘n pedàgogo, un precetor, ch’an men-a a trové ant ël Salvator Gesù Crist nòstra redension e ristabiliment, përchè: “La Lej a l’é stàita dàita për ël mojen ëd Mosè, ma la Grassia e la Vrità a son vnuite për ël mojen ëd Gesù Crist”. Cost-sì a l’é ‘l cò ‘d nòstra quarta letura. A l’é parèj che sìa la lege ‘d Dé che la grassia ‘d Dé an Gesù Crist a son ëd cadò magnìfich che Chiel an fa: a-i é pa l’un sensa l’àutr, përchè a son la sostansa ‘d na comunion génita con Nosgnor. Gesù a l’ha dìt: “Sté nen a chërde che mi i sìa rivà për dësblé la Lege o ij proféta; i son nen rivà për dësbleje, ma për porteje a compiment”(Maté 5:7).

Prima letura: Salm 147

¹Laudé Nosgnor! Coma ch’a l’é bel canté ‘d làude a nòst Dé! A dà pròpi ‘d piasì! Chiel a l’é degn d’arsèive ‘d làude. ²Nosgnor a l’é ‘n camin d’arfé Gerusalem e d’arporté a ca j’esilià. ³A guariss coj ch’a l’han ël cheur dësfàit e ‘mbinda soe ferìe. ⁴A conta le stèile e a-j ciama tute për nòm. ⁵Che grand ch’a l’é Nosgnor! Sò pòdej a conòss gnun confin! Soa sapiensa as peul pa mzuresse! ⁶Nosgnor a sosten ij crasà ma a sbat a tèra ij gram. ⁷Canté vòstra ‘rconossensa a Nosgnor! Canté ‘d làude a nòst Dé con l’arpa! ⁸A l’é Chiel ch’a quata ‘l cél con ëd nìvole! A l’é Chiel ch’a pronta la pieuva për la tèra! A l’é Chiel ch’a fà chërse l’erba an sle colin-e! ⁹A l’é Chiel ch’a dà da mangé a le bestie servaje e ch’a nuriss ij croass quand ch’a crijo.

¹⁰Nosgnor a pija gnun piasì ‘nt la fòrsa d’un caval o ‘nt la potensa d’un guerié. ¹¹Nò, Nosgnor a l’ha piasì an coj ch’a l’han ëd riguard për chiel an coj ch’a l’han fiusa ‘nt sò amor ch’a vnirà mai a manché. ¹²Dà glòria a Nosgnor, Gerusalem! Canta ‘d làude a tò Dé, òh Sion! ¹³Përchè Chiel a l’ha rinforsà le protession dij tò porton e a l’ha benedì ij tò fieuj ch’a stan al sicur ant la sità anvironà da ‘d murajon. ¹⁴A l’é Chiel ch’a sicura la pas ëd toa nassion e ch’a pasia toa fam con ël mej frument. ¹⁵Nosgnor a manda ij Sò òrdin për ël mond – che lesta ch’a l’é Sòa Paròla! ¹⁶A l’é Chiel ch’a manda la fiòca tanme ‘d lan-a molzin-a. A l’é Chiel ch’a spatara la galaverna an sla tèra tanme ‘d sënner. ¹⁷A l’é Chiel ch’a tira le nos ëd tempesta tanme ‘d pere. Chi é-lo ch’a podrìa ‘rziste a Sò frèid? ¹⁸E peui, quand ch’a dà ‘n comand, tut as ëslingua. A manda ‘l vent e la giassa a fond. ¹⁹A l’é Chiel ch’a l’ha ‘rvelà Soa Paròla ai fieuj ëd Giacòb, ij Sò decret e Soe decision ai fieuj d’ Israel. ²⁰A l’ha fàit tut sossì për gnun-e d’àutre nassion. Lor a conòsso nen ij Sò comandament. Laudé Nosgnor!

Sconda letura: Isaia 61:10–62:3

¹⁰I sarai pien ëd gòj për Nosgnor, mè Dé, përché Chiel a l’ha ‘rvestime con la vestimenta dla salvëssa e festonà con ël mantel ëd la giustissia. I smijo a në spos con soa vestimenta ‘d nòsse, i smijo a na sposa ch’a pòrta soa giòja. ¹¹Nosgnor Dé a mostrerà soa giustissia a le nassion dël mond. Tuti a lo lauderan! Soa giustissia a sarà coma ‘n giardin ant ël temp ëd le fior con ëd piante ch’a chërso daspërtut! ¹Pròpi përch’ i veuj bin a Sion, i starai pa ciuto. Pròpi përch’ i sosnisso Gerusalem, i peuss nen stemne chiet. I chitrai nen ëd preghé për chila fin-a a tant che soa giustissia a splendrà tanme ‘l sol a la primalba, e soa salvëssa a brusrà tanme ‘n flambò afoà. ²Le nassion a vëdran toa giustissia. Tùit ij rè dël mond a saran sbalucà da toa glòria. A ti at sarà dàit un nòm neuv da la boca midèma ‘d Nosgnor. ³Nosgnor at tnirà an man parèj che tùit at vëddo – na splèndida coron-a ‘nt le man ëd Dé.

Tersa letura: Galat 3:23-25; 4:4-7

²³Anans che ‘l senté dla fé an fussa stàit mostrà, nojàutri i j’ero coma ‘d gent detenùa sota la sorveliansa dla Lej. I j’ero stàit butà “sota na guerna protetiva” ant l’aspetativa dël moment che la fé an fussa arvelà. ²⁴As podrìa ‘dcò dì che antlora la Lej an fasia da guida për ch’i rivèisso al Crist, përchè i fusso rendù giust për ël mojen ëd la fé. ²⁵Ma ora ch’i l’oma conossù ‘l senté dla fé, i l’oma pì nen da esse sota la sorveliansa dla Lej. ⁴Quand che, però, a l’é vnuje ‘l temp giust, Nosgnor a l’ha mandà Sò Fieul, nassù da na fomna, nassù an sogession a la Lej. ⁵Nosgnor a l’ha mandalo a caté la libertà për coj ch’a j’ero djë s-ciav ëd la Lej, parèj ch’a podèissa adotene e dene la condission ëd fieuj ch’a l’han tùit ij drit, ij sò. ⁶E përchè adess i soma ij sò fieuj, Nosgnor a l’ha mandà lë Spìrit ëd sò Fieul ant ij nòstri cheur e ch’an cissa a ciamé Nosgnor con ël nòm ëd “Abbà”, visadì, papà, pare. ⁷A l’é parèj ch’ adess I seve pì nen dë s-ciav ma ‘d fieuj gènit ëd Nosgnor, e dàit ch’i seve ij sò fieuj, Nosgnor a l’ha fave ij sò ardité.

Quarta letura: Gioann 1:1-18

¹Ant ël prinsipi a-i era col ch’a l’é ciamà “la Paròla”; chiel a stasìa ansema a Dé, e chiel a l’era Dé. ²Al prinsipi con Dé a-i era chiel. ³Për sò mojen Dé a l’ha creà tut lòn ch’a-i é, tant ch’as peul bin disse ch’a-i sìa gnente ‘d creà che chiel a l’àbia nen falo. ⁴Chiel a l’era la vita e la vita a l’era la lus për tuti j’uman. ⁵Cola lus a splendriss an sël top, ma ‘l top a l’ha nen podula stenze. ⁶A l’é vnuje n’òm, mandà da Nosgnor. As ciamava Gioann. ⁷A l’é vnù për fé da testimòni, për rende testimoniansa a la lus, parèj che tuti a chërdèisso për sò mojen. ⁸A l’era nen chiel la lus, ma a l’é vnù mach për rende testimoniansa a la lus. ⁹La vera lus, ch’a anlùmina tùit j’uman, a l’era ‘n camin ch’a vnisìa ‘nt ël mond. ¹⁰Chiel a l’era ‘nt ël mond e ‘l mond a l’é stàit creà da chiel, ma ‘l mond a l’ha nen arconossulo. ¹¹A l’é vnù dai sò, ma ij sò a l’han nen arseivulo. ¹²Nopà, a tuti coj ch’a l’han arseivulo – a coj ch’a chërdo an sò nòm – a l’ha dàit ël drit ëd podèj dventé fieuj ‘d Nosgnor – ¹³nen fieuj nà coma coj ch’a nasso da ‘n pare e na mare, o da volontà uman-a, opura për decision ëd quaidun, ma da Nosgnor. ¹⁴Ora, col ch’a l’é ciamà “la Paròla” a l’é dventà n’òm e a l’é stàit an tra ‘d nojàutri. I l’oma contemplà sò splendrior divin. A l’é lë splendrior dël Fieul ùnich ëd Dé ‘l Pare, pien ëd grassia e ‘d vrità. ¹⁵Gioann a l’ha rendune testimoniansa e a l’ha proclamà a granda vos: “Sto-sì a l’é l’òm dont i l’avìa dit: ‘Col ch’a ven apress a mi a l’é da consideresse pi grand ëd mi, përchè chiel a esistìa già prima ‘d mi”. ¹⁶Përchè da soa pienëssa i l’oma arseivù na grassia dòp l’àutra. ¹⁷La Lej a l’é stàita dàita për ël mojen ëd Mosè, ma la Grassia e la Vrità a son ëvnuite për ël mojen ëd Gesù Crist. ¹⁸Gnun a l’ha mai vëddù Dé, ma col ch’a l’ha falo conòsse a nojàutri a l’é stàit ël Fieul ùnich ëd Dé, ch’a l’era sèmper dacant al Pare.

Orassion

Nosgnor tut-potent! It l’has arvërsà an sù nojàutri la neuva lus ëd toa Parola fàita carn: arcòrdane che costa lus, anviscà ant ij nòst cheur, a peussa splende an nòstra vita; për Gesù Crist, nòst Signor, ch’a viv e regna con Ti, ant l’unità dlë Spirit Sant, un sol Dé, ora e për sèmper. Amen.

Mùsiche ch’i l’oma dovrà ancheuj

• Il este ne, le Divin Enfant, Linda Chatterton
• In dulci jubilo, Linn Barnes – Hallison Hampton
• Noel (It Came Upon a Midnight Clear), Linn Barnes – Hallison Hampton
• God Rest Ye Merry Gentlemen, Linn Barnes – Hallison Hampton
• Voluntary for Organ and Trumpets (William Croft)

---