Duminica, ël 26 dë stember 2021 – Duminica apress Pancòsta ch’a fà 18
Leture bìbliche: Salm 124; Ester 7:1-6, 9-10; 9:20-22; Giaco 5:13-20; March 9:38-50 con le vos ëd Paolo Castellina, Marco Moretti, Massimo Marietta, Anin Ferrero, Gianni Marietta.
Introdussion a le leture:
Fin dai temp ij pì lontan a l’han provà ‘d felo e a van anans a prové ‘d felo an tute le manere imaginabij ancora ‘ncheuj. Le fòrse dla malissia a fan pa d’economìe për impon-e e sodé sò podej tiranich ëd lor quand ch’a serco ‘d neotralisé e dësfesse dla fòrsa d’oposission la pì granda a soe aspirassion totalitàrie: ël pòpol fidel ëd Nosgnor. Tenù lontan e combatù con ij métod ij pì pervers, perseguità e crasà, ël pòpol fidel a Dé, contut, a viv e pròspera. Amperi e d’aspirant ditator a san pì nen còsa inventesse, la frustassion ch’a l’han a l’é màssima: a podran mai disfesse dël pòpol ëd Nosgnor. Soa sovravivensa a travers dij sécoj e milani a l’é ‘n miràcol dl’euvra providensial ëd Dé. Nen për asar, j’ebreo e ij cristian a partisso l’istess destin: ël mond arviros e omissida a-j òdia. Tutun, le fòrse dël mal a podran mai vince. Sèmper ëd bel neuv Nosgnor a interven e a fà ‘n manera che la presensa d’un pòpol ch’a-j sìa fedel a manca mai coma na testimoniansa contìnua a Chiel, a la vrità e a la giustissia. Costa assion providensial ëd Dé a l’é selebrà da nòstre prime doe leture bìbliche: ël Salm 124 e le vicende contà ant ël lìber d’Ester, da ‘nté ch’a l’é sortìa la festa ebràica ‘d Purim, ch’a selebra la preservassion providensial d’Israel, bele s’a l’era an esili an Babilònia. Pr’ ij fieuj ‘d Nosgnor, un-a dl’arsorse le pì pressiose ch’a l’han për pasié ‘d patiment ëd minca sòrt a l’é la comunion con Dé pr’ ël mojen ëd la preghiera, cola ch’as fà da sé o ansema a d’àutri chërdent. Ëd sossì an na parla l’apòstol Giaco an nòstra tersa letura. An efet, “La preghiera përsistenta d’un giust a l’é motobin poderosa”, dzurtut për vince le fòrse spirituaj dla malìssia, che nen mach a van an gìr për ël mond, ma ch’a peudo agì ‘dcò drinta ‘d noi. Sossì a l’é butà an evidenza an nòstra ùltima letura, cola ciapà dal vangel ëscond March, anté che Gesù a mostra che la preghiera a và sèmper man ant la man ëd l’assion, na ròba ch’a l’é necessaria për seguité nojàuti a d’esse “la sal” ch’a dà ‘l giuss a la vita.
Prima letura: Salm 124
Còsa sarìa-lo rivane se Nosgnor a fussa nen ëstait da nòstra part? Che tut Israel a l’arpeta: Còsa sarìa-lo rivane se Nosgnor a fussa nen ëstàit da nòstra part quand ch’i j’ero atacà dai nòstri nemis? An soa furia afoà lor a n’avrìo sgosane viv. N’inondassion a l’avrìa ramassane via complet. N’arianass a l’avrìa portane vìa. Vera, d’aque furiose a l’avrio dël tut scancelane da la facia dla tèra. Ch’a sia benedì Nosgnor che ij sò dent a l’han pa fane a tochèt! I soma scapà via tanme n’osel da la tràpola dël cassador. La tràpola a l’é s-ciapasse e adess i soma lìber! Nòstr agiùt a l’é ‘Nosgnor, col ch’a l’ha fàit ël cel e la tèra.
Sconda letura: Ester 7:1-6, 9-10; 9:20-22
Parèj ël rè e Aman a son andàit al disné gròss ëd la regin-a Éster. Mentre ch’a beivìo, ëdcò an cost scond di, ël rè a l’ha dit a la regin-a: “Ciama lòn ch’it veules, regin-a Éster, e mi it lo darai. A podrìa esse fin-a la metà del règn, it lo darai volenté!”. Éster a-j rëspond: “S’i l’hai trovà ‘d favor con ël rè e s’a pias al rè d’acordeme st’arcesta, i ciamo ch’a sia risparmià la vita mia e ‘d mè pòpol. A l’é përchè mi e mè pòpol i soma stàit vendù a coj ch’a l’han mach l’intension ëd sterminene, sassinene e fene fòra. Se nojàutri i fusso mach stàit vendù coma dë s-ciav, i sarìa stàita chieta. Për lòn a sarìa nen valun-e la pen-a ‘d sgonfié ‘l rè; ma nòst aversari a podrà mai arparé al dann ch’a l’avrìa fàit al rè con nòsta mòrt”. Anlora ‘l rè Assuer a l’ha ciamaje a la regin-a: “Chi a podria mai fé na ròba parèj? Chi a podria-lo mai esse tant ardì da tochete?”. Ester a l’ha rësponduje: “L’òm gram ch’a vorìa felo a l’é Aman, nòst aversari e nòst nemis!”. Parèj Aman a l’é restà sensa paròle dë ‘dnans al rè e a la regin-a.
Arbonà, un dj’eunuch al servissi përsonal dël rè, a l’ha giontà: “A-i é giusta na fòrca ‘d sinquanta cùbit d’autëssa che Aman a l’avìa fàit drissé për Mardoché, l’òm ch’a l’avìa denonsià la cospirassion contra ‘l rè. La forca a l’é stàita butà an pé a ca soa!”. Ël rè a l’ha dit: “Anlora feje pende Aman medesim!”. A l’é parèj ch’a l’han fàit ampiché Aman an sla midema forca che chiel a l’avìa fàit drissé për Mardoché, e la flin-a dël rè a l’é pasiasse. Mardoché a l’ha scrivù tut sòn e a l’ha mandà ‘d litre ai Giudé ch’a j’ero an tute le provinse dël rè Assuer, davzin e lontan, për ëstabilì che tùit j’agn a selebrèisso ‘l quatòrdes e ‘l quìndes dël mèis d’Adar. Për che coj di-lì a son ij di che ij Giudé a l’han avù treva da j’atach dij nemis e ‘l mèis che ‘l sagrin a l’é vnùit gòj, ël deul festa, e për ch’a fusso di d’argioissansa; andoa ch’as mandèisso ‘d cadò l’un con l’àutr e ch’as fèisso ‘d don ai pòver.
Tersa letura: Giaco 5:13-20
A-i é-lo quaidun tra ‘d voi ch’a patissa? Ch’a prega. A-i é-lo quaidun ch’a sia content? Ch’a canta dij salm. A-i é-lo quaidun tra ‘d voi ch’a sia malavi? Ch’a manda a ciamé j’ansian ëd la cesa, e ch’a sio lor a preghé për col-lì, e ch’a j’impartisso n’onsion d’euli a nòm dël Signor. Cola preghiera, fàita con fé, a salverà ‘l malavi e Nosgnor a-j darà d’arlass e, s’a l’ha fàit ëd pecà, a-j saran përdonà. Confëssé l’un a l’àutr vòstri pecà, e preghé l’un për l’àutr, përchè i sie varì. La preghiera përsistenta d’un giust a l’é motobin poderosa. Elia, ch’a l’era n’òm parèj ëd nojàutri, a l’avìa pregà con insistensa ch’a piuvèissa nen, e a l’é nen cascaje ‘d pieuva an sla tèra për tre agn e ses mèis. E avend torna pregà, ël cel a l’ha dàit ëd pieuva, e la tèra a l’ha dàit sò frut. Mè frej e seur, se quaidun ëd vojàutri a së slontan-a da la vrità, e n’àutr a-i lo fà artorné, ch’a sapia che col ch’a l’avrà torna menà ‘n pecator da sò traviament, a lo salverà da la mòrt e a quaterà fin-a un baron ëd pecà.
Quarta letura: March 9:38-50
Gioann a l’ha pijà la paròla e a l’ha dije: “Magìster, i l’oma vëddù quaidun ch’a dovrava tò nòm për taparé via ‘d demòni, ma i l’oma antërdijlo, përché a l’é nen un ch’an ven-a dapress”. Ma Gesù a l’ha dije: “Lassejlo fé! Përché a-i é gnun ch’a fassa ‘n miràcol an mé nòm ch’a peussa sùbit dòp parlé mal ëd mi. Chi ch’a l’é nen contra ‘d noi, a l’é për noi. In vrità iv diso che chiunque av darà da bèive un bicer d’eva a mè nòm, mach përchè ch’i seve ‘d cristian, a l’é sicur ch’a perdrà nen soa arcompensa. Tutun, chiunque a sarà dë scàndol a un ëd coj pcit ch’a chërdo an mi, a sarìa mej për chiel ch’as butèissa na pera da mulin al còl e ch’as campèissa ‘nt ël mar. E se toa man at fà pijé ‘n broncc, tajla via; a l’é mej ch’ i t’intre ‘nt la vita eterna con na man ëd meno, che avejne doe e finì për esse campà ‘nt ël feu dl’infern ch’as dëstissa mai. [….] E se tò pé at fà pijé ‘n broncc, tajlo via: a l’é mej ch’i t’intre ‘nt la vita eterna sòp ch’avèj doi pé e finì për esse campà ‘nt ël feu dl’infern ch’as dëstissa mai. E se tò euj at fà pijé ‘n broncc, s-cianch-lo vìa: a l’é mej ch’i t’intre ‘nt la vita eterna con n’euj sol, che avèjne doi e finì për esse campà ‘nt ël feu dl’infern ch’as dëstissa mai, lì andoa che ‘l verm a meuir nen, e che ‘l feu as dëstissa nen. Ognidun a sarà butà a la preuva con ël feu. La sal a l’é bon-a për dé ‘d savor, ma se la sal medésima a l’é sensa savor, con còsa mai a podrìa rendje sò savor? A venta ch’i l’àbie ‘d sal an voi medesim, e ch’i staghe ‘n pas tra ‘d vojàutri”.
Orassion
Nosgnor! Ti it diciare tò podèj etern dzortut quand ch’it manifeste misericòrdia e pietà; acòrdne la pienëssa ‘d Toa grassia përchè noi, ch’i coro për oten-e Toe promësse, i peusso avèj part ëd Tò tesòr dël cel; për Gesù Crist nost Signor, ch’a viv e regna con Ti e con lë Spìrit Sant, un sol Dé, për ij sécoj dij sécoj. Amen
Musiche ch’i l’oma dovrà sì
- Ciaccona di paradiso e inferno (anonymo) Ensamble Caprice
- Geneva Psalm 124 · Miroslav Dvorsky · Yves Rechsteiner · Zoltán Kodály · Ensemble vocal
- Salmo 124 (cantado) – Diel e Derly
- Hava Nagila – Vamos allegrar nos – (The Jewish Starlight Orchestra)
- A toi, louange e glorie (Emmanuel Music)
- Join All the Glorious Name (The Coventry Singers)
- A Gaelic Blessing (John Rutter) Wayne Marshall
Leave a Reply