Duminica 16-5-2021 – Leture bìbliche an piemontèis

Duminica 16 Magg 2021 – Duminica de Pascha ch’a fà set

É-lo che tute le strà a pòrto a Roma? Costa espression a ven da la tradission, e a l’é dovrà an vàire lenghe. A veul dì che, a la finitiva, a fà nen cola ch’a sìa la diression ch’i ciapoma për na decision, chila a portrìa al midem arzultà. As podrìa disse che sto-sì a sìa ‘l mòt dël mond d’ancheuj, pluralista, dël relativismo, ch’a dis, pr’ esempi, che minca na religion a l’avrìa l’istessa finalità, ch’a rivrìa sèmper a ‘n pont ùnich, Dé, ch’a l’avrìa j’istess prinsipi moraj.  An realità, sto-sì a l’é n’angann, na busiardaria. Tanme ‘l sistema dle vìe roman-e a l’era bin pràtich, ma a l’era dzurtut finalisà a serve j’interesse polìtich e militar ëd sòa dominassion imperial, ël relativism modern a l’é al sërvissi ‘d n’ideologìa ch’a vorìa dominé tut e tuti, d’un “pensé ùnich”. La Bìbia as buta an contraposission a sossì e, coma ch’i vëdroma ant le leture ‘d costa duminica, chila a buta doe vie an contraposission: la vìa dla vita e la vìa dla mòrt, la vìa dël traditor Giuda e la vìa dij dissépoj fedej ‘d Gesù, la vìa dij cristi fàuss, e cola ‘d Nosgnor Gesù Crist, ël Salvator. A tut sossì a rend na ciàira testimoniansa lë Spirit Sant, ch’an parla për tuta la Bìbia.    

Leture bibliche: Salm 1At 1:15-17, 21-26; 1 Gioann 5: 9-13; Gioann 17: 6-19 con le vos ëd Pàul Castlin-a, Michel dij Bonavé, Màssim Marietta, Ersilia Laurella, Gianni Marietta

I.  Salm 1 (Version ëd Pinuccia Gamba)

Ël Salm n. 1 a l’é ‘l preludi, l’introdussion sapiensial ëd l’arcòlta dij 150 salm ch’a dàn espression al rapòrt dël chërdent con Nosgnor an tuta soa varietà e rilevansa. Cost salm a ciama le përson-e a andeje dré al senté dla giustissia (tut lòn ch’a l’é bon e giust a j’euj ‘d Nosgnor) për arsèive parèj tute le benedission ch’a son arzervà ai sò fedej. Ël mond a podrìa ‘dcò sbefié coj ch’a van dré a lë stil ëd vita comandà da Nosgnor, ma, a la fin, ij sò bon frut as vëdran a onta e arprovassion ëd coj ch’a l’avìo dëspressiaje.

Beàt a l’é l’òm

che a va nen dré dla paròla dij sensa sust,

nì a va arlongh la stra dël mal costum

e a pija nen jë sbefios për cambrada;

ma a s’arlegra ’nt la Lege ’d Nosgnor

e a la médita di e neuit.

Chiel-sì a l’é parèj ëd n’arbra piantà

an sla brova d’un fium o d’un ri

che a dà frut a soa stagion

e soe feuje a casco mai:

minca còsa che chiel-sì a fà a l’é bin fàita.

A l’é nen parèj për ij sensa religion, a l’é nen parèj!

costi-sì a son ’ma ’l brenn, che ’l vent a dësperd;

për sòn ij përvers a resteran confus dë ’dnans ai sò eror,

coma ij pecador dë ’dnans al randevo dij giust;

përchè Dé a conòss la stra dij giust!

Ma la stra dij sensa religion a-j pòrta a la ruin-a

II. At 1:15-25 La sostitussion ëd Giuda

Ël dissépol Giuda a l’avìa complotà con ij cap ëd ij sacerdòt e con jë scriba për dësfesse ‘d Gesù, e a l’avìa tradilo. Pì tard, Giuda a l’avìa fàit na fin teribil. Parèj, Giuda a l’avìa da esse rimpiassà da n’àutr apòstol, përché ‘l nùmer simbòlich ëd dódes “pere ‘d fondassion” dla Cesa a l’avìa da esse preservà, conform al nùmer ëd le tribù d’Israel. Coj-lì a l’avìo da esse tuti testimòni diret ëd la vita, mòrt e arsurression ëd Gesù. A l’era n’afé da dësbrighé anans ël grand dì dla Pancòsta. A sarìa nen tratasse ‘d n’elession, ma d’un sortegg. Tiré a sort, an efet, a l’era nen lassé le ròbe al “asar”, përché l’asar a esist pa: tut lòn ch’a càpita a resta sèmper sota ‘l contròl ëd Dé e a serv ai Sò propòsit ùltim.       

“An coj di lì Pero a l’é aussasse an pé an mes ai dissépoj, ch’a l’ero radunà an nùmer d’apopré sentevint, e a l’ha dije: “Frej! A l’era da manca che lòn ch’a l’é stàit scrivù a l’avèissa sò efet, visadì la predission che lë Spìrit Sant a l’avìa fàit për boca ‘d David, al rësguard ëd Giuda, ch’a l’é stàit la guida ‘d coj ch’a l’han ciapà Gesù. Pròpi chiel ch’a l’era dla nòstra compagnìa e a l’avìa arseivù soa part an cost ministeri”. Ora Giuda, con ij sòld ch’a l’avìa arseivù ëd compens për sò malfé, a l’avìa catà ‘n camp e peui chiel a l’é stàit sfracelà. Sò còrp a l’è squarsasse a metà e soe ventraje a l’han spantiasse. St’aveniment-sì a l’avìa peui savusse an tuta la sità ‘d Gerusalem, parèj che, an soa lenga, col camp a l’é stàit ciamà Hakeldama, ch’a veul dì “camp ëd sangh”. Përchè a l’é scrit ant ël lìber dij Salm: “Che soa abitassion a sia bandonà, che gnun a l’àbita, e che n’àutr a pija soa posission ëd responsabilità”. “A venta, donca, che un ëd j’òm ch’a l’han compagnane durant tut ël temp che ‘l Signor Gesù a l’ha vivù antrames nojàutri, an comensand dal batésim che Gioann a l’avìa aministraje fin-a al di che a l’è stàit levà da ansema a noi, queidun ëd lor a dventa con noi un testimòni ‘d soa arsurression”. Anlora a l’han fàit la propòsta ‘d doi candidà: Giusèp, ciamà Barsabba (e për stranòm: ël Giust), e Matìa. Peui a l’han pregà an disend: “Nosgnor! Ti, ch’it conòsse ij cheur ëd tuti, fane vëdde col ch’a sia dë sti doi-sì ch’it l’has sernù për pijé l’incàrich ëd cost servissi e apostolà che Giuda a l’ha bandonà për andess-ne a sò leugh”. Peui a l’han tirà a sòrt, e la sòrt a l’é tocà a Matìa, che parèj a l’é stait contà coma un ëdj’apòstoj ansema a j’óndes.

III. 1 Gioann 5: 9-13

A son tanti coj ch’a arnego che Gesù a sìa l’unica vìa ‘d salvassion, ma che Chiel a sìa mach un dij salvator. La Bibia a dis ëd manera ciàira che Gesù a l’é “la vìa, la vrità e la vita”, l’ùnica. La testimoniansa che Dé midem a rend a Gesù coma Sò Fieul e Salvator dël mond a l’é ‘dcò ciàira për tuti coj ch’a scoto përdabon. Gioann an presenta na sernìa ciàira, stabilìa nen da chiel, ma da Nosgnor medésim: coj ch’a l’han ël Fieul (Gesù Crist) a l’han la vita, e coj ch’a l’han nen ‘l Fieul ëd Dé, la vita a l’han pa. A l’é bin vera che costa teologìa ancheuj a trova pitòst ëd dificoltà përché, com as dis, i vivoma ant na società “pluralista”. I l’avrìo pì car pensé che Dé a onora tute le mire religiose ant l’istessa manera – e che l’opinion ëd tuti a sìa vàlida l’istess. Cola-lì, contut, a l’é pa la testimoniansa bìblica.    

“E s’i arsèivoma la testimoniansa dj’òm, i pensoma che la testimoniansa ‘d Nosgnor a sìa pì granda: Nosgnor a l’ha rendù testimoniansa an favor ëd sò Fieul. Coj ch’a chërdo ‘nt ël Fieul ëd Nosgnor a l’han drinta ‘d lor costa testimoniansa. Coj ch’a-j chërdo nen, Nosgnor a l’han falo ‘n busiard përchè a l’han nen chërdù a la testimoniansa che Nosgnor a l’ha rendù rësguard a Sò Fieul. La testimoniansa a l’é costa-sì: Nosgnor a l’ha dane la vita eterna, e costa vita a l’é an sò Fieul. Coj ch’a l’han ël Fieul a l’han la vita, tutun, coj ch’a l’han nen ël Fieul ëd Nosgnor a l’han nen la vita. I l’hai scrivù tut sòn a vojàutri ch’i chërde ‘nt ël nòm dël Fieul ëd Nosgnor, përchè i sapie ch’i l’eve la vita eterna.”.

IV. Gioann 5:9-17 – Gesù a prega për ij sò dissépoj

Cost test a l’é ciapà da l’orassion che Gesù a fà durant soa ùltima sin-a. Gesù as pronta a smon-e Chiel medésim an sacrifissi për ij pecà ‘d tuti coj che Dé ‘l Pare a l’ha fidaje. Alora a fà n’intercession për lor, ant la midema manera che ‘l grand sacerdòt d’Israel a pregava an favor dël pòpol d’Israel. Costa orassion a l’é soens paragonà al discors d’adieu ‘d Mosè. A rapresenta ‘dcò la version che Gioann a dà dël Pàter an Maté 6. An costa orassion, Gesù, bele s’a l’àbia ‘n ton sagrinà e d’urgensa, a mostra d’esse pa sagrinà për Chiel medésim, ma as concentra an sla protession da desse ai sò dissépoj antlora e coj ch’a vniran. Ij sò dissépoj a son “an bon-e man” për ël temp e l’eternità.

“I l’hai fàit conòsse tò Nom a j’òm che Ti t’ l’has dame dal mond. A l’ero ij Tò, e Ti ‘t l’has damje, e lor a l’han scotà Toa Paròla. Adèss a l’han capì che tut lòn ch’it l’has dame a ven da Ti 8përchè i l’hai daje le paròle che Ti ‘t l’has dame. Lor a l’han arseivuje e për dabon a capisso che mi i son vnù da Ti e a chërdo ch’it l’has mandame.I prego për lor; i prego nen për ël mond, ma për coj che Ti ‘t l’has dame, përchè a son ij Tò. Tut lòn ch’a l’é mè, a l’é Tò, e lòn ch’a l’é Tò, a l’é mè, e lor a l’han dame glòria. Adess i son pì nen ant ël mond, ma sti-sì a son ant ël mond, e mi i vado da Ti. Pare sant, guernje an tò Nom, coj, i diso, che Ti ‘t l’has dame, parèj ch’a sio un coma nojàutri i soma un. Quand ch’i j’ero ansem a lor (ant ël mond) i-j goernavo an Tò Nòm. I l’hai goernà coj ch’it l’has dame, e gnun ëd lor a l’é ‘ndàit përdù fòra ‘d col-là ch’a l’era destinà a perdse, parèj che la Scritura a podèissa esse compìa. Adess, nopà, i ven-o da Ti, e i diso ste còse ‘nt ël mond përchè mia gòj a sia compìa an lor. I l’hai daje Toa Paròla e ‘l mond a l’ha avuje an ghignon përchè lor a son nen dël mond, pròpi coma mi i son nen dël mond. I prego nen che Ti i-j gave dal mond, ma ch’it i-j ten-e lontan dal mal. Lor a son nen dël mond pròpi coma mi i son nen dël mond[10]. 17Ch’a sio dedicà a la vrità: Toa Paròla a l’é vrità. Coma Ti ‘t l’has mandame, i l’hai mandà lor ant ël mond. 19E mi im dédico a lor, parèj che ‘dcò lor a sio për dabon dedicà (a mi)”.

Orassion

Nosgnor, rè ‘d glòria! It l’has esaltà Tò Fieul ùnich Gesù Crist con ëd grand trionf a Tò Regn an cèl: lass-ne nen sensa consolassion, ma manda Tò Spirit Sant për dene fòrsa, e esaltane a col leugh anté che nòst Salvator Gesù Crist a l’é andàit anans; ch’a viv e regna con Ti e con lë Spirit Sant, un sol Dé, ant na glòria eterna. Amen.

Mùsiche ch’i l’oma duvrà:

  • Bringing In the Sheaves, Faithful Fathers.
  • Psaume 1: D’un heur vraiment parfait – Sagittarius
  • Psaume 1 “Heureux est l’homme” · Communauté de Taizé
  • Vi Lifter våra Järtan –  Mattias Wager
  • Give Me Jesus – Acappella
  • They ‘ll Know We are Christians, Instrumental Christian Songs
  • Amen – Antonio Parisi

Be the first to comment

Leave a Reply

L'indirizzo email non sarà pubblicato.


*