Mese: Marzo 2021

L’arsurression dël Signor e Salvator Gesù Crist, ch’a marca soa vitòria an sla mòrt (an tùit ij sens ch’i doma a cost tèrmin) a resta fin-a ancheuj na fòrsa moral e spiritual d’efet strasordinari. A përmët la trasformassion dël cheur ëd coj ch’as afido a Chiel e a anfond energìa ai chërdent për realisé ëd cangiament concrét da la mira përsonal e sossial. La fòrsa dl’arsurression a së slarga a la fin tant da feje intré ant na dimension dl’esistensa che gnanca ‘d nòrma is na rendoma cont. Doi test profétich ch’is lesroma ancheuj (dai salm e ‘l lìber d’Isaìa) an parlo ‘d tut sossì. La “sostansa” dl’anonsi dl’arsurression a l’é esemplificà ant le prime predicassion christian-e com i-j trovoma ant ël lìber dj’At dj’Apòstoj. A la fin, ant la conta ch’a fà l’evangelista Gioann, i trovoma coma dël tut përsonal e diréta a sìa la relassion che Dé, an Gesù, a veul ëstabilì con nojàutri. Tanme ‘n bon bërgé con soe feje, Gesù a dis ëdcò a nojàutri: “I-j dago la vita eterna e mai a andran a perds-e. Gnun a sarà bon a gavèmje d’ant le man” (Gioann 10:28). L’anunsi dl’arsurression dël Crist a l’é la pì bela dle neuve ch’i podrìo mai arsèive.

An costa sman-a prima dla Pasqua cristian-a, che la tradission a ciama “la sman-a santa” o “sman-a ‘d passion”, i foma la comemorassion dij patiment e la mòrt dël Signor e Salvator Gesù Crist, ch’a l’é ‘l mojen ëd nostra redension. I lo foma con doi test profetich dël Testament Vej ch’a na parlo, e ‘dcò con l’antica confession ëd fej an fòrma poética che l’Apòstol Pàul an propon an soa litra ai Filipèis. I lass-roma, a la fin, che ‘l racont ëd la Passion dël Crist ëscond March an parla daspërchiel e an trasmëtta tut l’afror ëd lòn ch’a l’é capitaje al Salvator. A l’é la conseguensa dij nòstri pecà, ma ‘dcò ël mojen che Dé a deuvra për realisé nòstra salvassion. Coma ch’a l’é stàit bin osservà, ij vangej a son ël racont dij patiment e mòrt ëd Gesù con na longa introdussion e ‘l final glorios.

Nosgnor Dé a l’ha fane conòsse ‘d manera ciàira an le Scriture Sante Soa volontà për le creature uman-e. Lòn che Chiel a veul da nojàutri a l’é contnù an Soa Lege moral, ch’a l’é bon-a e giusta. L’infrassion a Soa Lege, chiel a lo ciama pecà e le conseguense dël pecà a son ëdcò diciarà ciàir. Ël pecà a l’é lòn ch’a l’ha corompù la natura uman-a a le rèis. An soa misericòrdia Nosgnor a l’ha procurane ‘n rimedi për ch’a sìa possìbil l’argenerassion moral e spiritual ëd la creatura uman-a, visadì ël pentiment e la fej ant la Përson-a e euvra dës Signor e Salvator Gesù Crist. Për ël mojen dij sò patiment e mòrt an cros, Chiel a l’ha compì ‘l sacrifissi ùltim ch’a rend possìbil nòst përdon, argenerassion e arconciliassion con Dé. Le leture ch’i faroma ancheuj a son l’ilustrassion ëd tut sossì: (1) l’orassion dël pecator pentì ant ël Salm 51. (2) La professìa ‘d Geremìa a preanunsia ‘l temp anté che l’ubidiensa a Nosgnor a sarà anreisà an nòst cheur. (3) La proclamassion che Gesù a l’é stàit consacrà për l’eternità coma ‘l Sacerdòt ùltim, mediator e agent ëd la grassia ‘d Nosgnor, ant l’Epìstola a j’Ebreo. (4) La rësposta ‘d Gesù a doe përson-e ch’a l’avìo l’aspirassion a ‘n rëscontr ëd përson-a con Gesù përchè a vorìo ‘d podèj avèj ‘dcò lor l’esperiensa ch’a n’avìo sentune parlé. Sossì ant l’evangeli ‘d Gioann.

Na cros, ch’a fà memòria ‘d coma ch’a l’è mòrt Nosgnor Gesù Crist, a l’é butà an granda evidenza ant la pì granda part dj’edifissi dle gesie cristian-e. Alvela an àut, la cros, sìa ‘d manera fìsica che ant la predicassion cristian-a, a l’é ancora considerà dal mond në scandol e na folairà. Ant le ditature, le cros cristian-e a son sovens campà giù e dësblà: lì a diso che gnente e gnun a deuv dësfidé la supremassìa dlë stat e ‘d soe guide e che gnun-a marca ‘d Nosgnor a l’ha da esse mostrà. Tutun, ij cristian a fortisso “con ostinassion” a levé an àut ël Signor e Salvator Gesù Crist nen mach an privà ma ‘dcò an pùblich. Për lor a l’é ‘n dover ch’a peudo nen manché d’onorelo. Përchè a fan parèj? A l’é përché “a venta”, a l’é necessari: ël valor e l’efet ëd lòn che Gesù Crist a l’ha compì quand ch’a l’é mòrt ans na cros a l’ha da esse proclamà ‘d manera franca përché a l’é la speransa ùnica e génita ‘d salvëssa për l’umanità. Sossì a l’é presentà ant le leture bìbliche dë sta sman-a, anté che “la cura” dij nòstri pecà a l’é selebrà e proclamà nen mach ant ël Testament Neuv, ma ‘dcò ant ël Testament Vej.

I podrìo dì che ancheuj i vivoma ant l’época dla comunicassion. An question ëd second, ëd mëssagi scrit, àudio e vìdeo a fan el gir dël mond e tuti i podoma arsèivje con un pcit telefonin da sacòcia. A coj mëssagi i podoma respondje e peuj ambastine d’àutri daspërnojàutri. La tecnologìa dla comunicassion a l’é dësvlopasse pròpi përchè nojàutri uman i soma stait creà a imàgine e smijansa ëd Dé, ël Comunicator për ecelensa. Ël Salm 19, ch’a l’é la prima letura ‘d costa dominica-sì, a mostra che doe a son le manere che Dé a arvela chiel medésim e Soa volontà: për ël mojen dl’oservassion ëd la natura e ‘d Soa Paròla-Lege, cola che da sèmper Chiel a trasmët a j’uman. Cola-lì a l’é la lege moral contnùa ant ij Des Comandament. I la trovoma an nòstra sconda letura. Tuti nojàutri da sèmper i podoma arsèive ij mëssagi ‘d Nosgnor, ma tanti a fan finta ‘d nen e a diso ch’a l’han pa arseivuje! A-i é ‘dcò tanti ch’a diso che ‘l mëssagi ‘d grassia dl’Evangeli a sia na folairà e a l’Evangeli a preferisso ‘d religion ëd còmod. Sossì a l’é lòn ch’a armarca l’apòstol Pàul ant la tersa letura e ch’i vdoma ‘dcò ilustrà ant la quarta letura dal vangel ëscond Gioann, anté che Gesù, ant l’episòdi dla purificassion dël Templi, a fà piassa polida dla religion fàussa, cola ch’a l’avìo ‘dcò denunsiala ij profeta d’Israel, ch’a l’ero ‘d mëssagé génit ëd Dé.