Duminica 7 Fërvé 2021 – Duminica apress l’Epifania ch’a fà sinch
Leture bìbliche: Salm 147; Isaìa 40:21-31; 1 Corint 9:16-23; March 1:29-39 con le vos ëd Pàul Castlin-a, March Moretti, Màssim Marietta, Anin Ferrero, Gianni Marietta.
A-i é ‘d coj ch’a chërdo che ‘l Testament Vej a serva pì nen e ch’a sia stàit rimpiassà dal Neuv: lolì, contut, a l’é pròpi pa nen vera. A-i é na continuità ‘d sostansa an tra ij doi. Tant ch’a l’é vera che Nosgnor Gesù Crist a considerava j’euvre ‘d Mosè, dij profeta e j’àutri scrit coma na paròla autorèivola, la Paròla ‘d Dé midema e che chiel a l’era pà vnù për cangiela ma për compila. Tuit e doi, ij Testament Vej e Neuv, a pòrto l’arvelassion ëd Dé, cola che Chiel a l’avìa dàita ai sò mëssagé për nòstra istrussion. Ij profeta d’Israel e j’apostoj ëd Gesù a son coj che Dé a l’ha consacrà e sernù për parlene ‘dcò ancheuj. Soa dedission e abnegassion ëd lor a l’era compléta. An sò rapòrt con Nosgnor, tant ij profeta che j’apòstoj a son nòstr esempi ant soa vita ‘d preghiera e an sò servissi ativ për la càusa ‘d Dé. I lo vëdoma ant nòstre leture bìbliche ancheuj: ant ël Salm, ant ël toch ch’i lesroma dal profeta Isaìa e peuj ant l’esempi dl’apòstol Paul. Ël cò dle leture a l’é ‘l passagi dal vangel ëscond March ch’a términa con l’esortassion che Gesù a fà ai sò dissépoj e ch’a dis: “Andoma ‘nt le borgià davzin-e për ch’i l’hai da prediché ‘dcò ambelelà: a l’é bin për lòn ch’i son ëvnùit”. A l’é ‘dcò nòst dover seguité a porté la bon-a neuva ‘d Gesù Crist an tùit ij leugh anté ch’a l’é pa conossùa e ch’a riguarda soa përson-a e euvra. Coma ch’a dis ël Salm 147: “Nosgnor a manda ij Sò òrdin për ël mond – quant ch’a l’é lesta Sòa Paròla!”. Gnente e gnun a la podrà fé antrapé.
I. Salm 147 Che bel ch’a l’é canté ‘d làude a nòst Dé!
A-i é chi ch’a s’imàgina ‘n dio ‘d còmod ch’as na stà ant ël cel sensa bogesse e ch’a l’ha pì gnun anteresse ant l’umanità, ch’a l’é andass-ne o ch’a l’é mach na suposission sensa rilevansa. D’àutri a chërdo a ‘n dio anrabià ch’as peul pasié con l’agiùt ëd tanti mediator (ëd sant e madòne) ch’as chërdo “pì a la man” për nojàutri. Ël pòpol ëd Nosgnor, contut, as adressa con fiusa al Dé ver e viv ch’a l’é arvelasse ant la stòria d’Israel e, dla manera pì àuta, ant ël Signor e Salvator Gesù Crist. Lë scritor ëd cost Salm 147, a lo làuda e ringrassia përchè a l’ha fàit l’esperiensa ‘d coma Chiel a ‘rcostruiss, riànima, variss, sostniss e rinfòrsa. Chiel a l’é fedel al pat ch’a l’ha fàit con j’uman, soe creature, e con ij sò Elet, e soa paròla as compiss sèmper. Dé, Col ch’a bogia le fòrse dla creassion, a l’é ‘l midem ch’a l’ha provëddù ‘d lej bon-e e giuste ch’a garantisso e mando anans la vita.
“Laudé Nosgnor! Che bel ch’a l’é canté ‘d làude a nòst Dé! A dà pròpi ‘d piasì! La làuda a-j conven. Nosgnor a l’é ‘n camin d’arfé Gerusalem e ch’a ‘rpòrta a ca j’esilià. A guariss coj ch’a l’han ël cheur dësfàit e ‘mbinda soe ferìe. A conta le stèile e a-j ciama tute për nòm. Quant ch’a l’é grand Nosgnor! Sò pòdej a conòss gnun confin! Soa sapiensa as peul nen mzuresse! Nosgnor a sosten ij crasà ma a sbat a tèra ij gram. Canté vòstra ‘rconossensa a Nosgnor! Canté ‘d làude a nòst Dé con l’arpa! A l’é Chiel ch’a quata ‘l cél con ëd nìvole! A l’é Chiel ch’a pronta la pieuva për la tèra! A l’é Chiel ch’a fà chërse l’erba an sle colin-e! A l’é Chiel ch’a dà da mangé a le bestie servaje e ch’a nuriss ij croass quand ch’a crijo. Nosgnor a pija gnun piasì ‘nt la fòrsa d’un caval o ‘nt la potensa d’un guerié. Nò, Nosgnor a l’ha ‘d piasì an coj ch’a l’han ëd riguard për chiel an coj ch’a l’han fiusa ‘nt sò amor ch’a vnirà mai a manché. Dà glòria a Nosgnor, òh Gerusalem! Canta ‘d làude a tò Dé, òh Sion! Përchè Chiel a l’ha rinforsà le protession dij tò porton e a l’ha benedì ij tò fieuj ch’a stan al sicur ant la sità anvironà da ‘d murajon. A l’é Chiel ch’a sicura la pas ëd toa nassion e ch’a pasia toa fam con ël mej frument. Nosgnor a manda ij Sò òrdin për ël mond – quant ch’a l’é lesta Sòa Paròla! A l’é Chiel ch’a manda la fiòca tanme ‘d lan-a molzin-a. A l’é Chiel ch’a spatara la galaverna an sla tèra tanme ‘d sënner. A l’é Chiel ch’a tira le nos ëd tempesta tanme ‘d pere. Chi é-lo ch’a podrìa ‘rziste a Sò frèid? E peui, quand ch’a dà ‘n comand, tut as ëslingua. A manda ‘l vent e la giassa a fond. A l’é Chiel ch’a l’ha ‘rvelà Soa Paròla ai fieuj ëd Giacòb, ij Sò decret e Soe decision ai fieuj d’ Israel. A l’ha fàit tut sossì për gnun-e d’àutre nassion. Lor a conòsso nen ij Sò comandament. Laudé Nosgnor!”.
II. Isaìa 40:21-31
La làuda al Dé ver e viv a contìnua an ës test dël profeta Isaia. Dé a l’é ‘l fòrt e poderos che gnente e gnun as peul paragonessje. Chiel a l’é sant e d’anteligensa sensa limit, ël Creator ëd l’univers. An soa grandor, contut, Dé a l’ha ‘d considerassion për ij Sò, a-j conòss për nòm e as na òcupa ‘d përson-a. E lor a treuvo an Chiel la fòrsa ch’a l’han da manca për vive.
“L’eve fòrse mai sentulo? I capisse fòrse nen? I seve fòrse ciòrgn a le paròle ‘d Nosgnor – le paròle che chiel a l’ha përnunsià anans che ‘l mond a fussa creà? I seve fòrse ignorant an sla manera che chiel a sustniss la tèra? Nosgnor a l’é setà dzura la vòlta dla tèra. Per chiel la gent là an bass a smijo a ‘d furmije. A l’é chiel ch’a l’ha dëstèis ël cél coma na tèila fin-a e a n’é fasse na tenda për abitassion. A l’é chiel ch’a giùdica ij pòpoj potent dël mond e a-j fà dventé na ròba bin da pòch: A son pen-a piantà, pen-a sëmnà, pen-a a buto giù soe rèis, ch’a riva ‘l vent, a-j fà arsëcché e a-j pòrta via tanme ‘d fil ëd paja. Ël Dé sant a dis: “A chi podrìe mai comparisioneme? Chi ch’a podrìa mai esse coma ch’i son mi?“. Vardé mach su an cel. Chi é-lo ch’a l’ha creà tute le stèile? Chiel a-j fà seurte tanme n’armada, un-a apress ëd l’àutra, e a-j ciama tute për nòm. Për motiv ëd soa granda potensa e fòrsa sensa paragon, gnanca un-a ‘d lor a manca a sò apel. Pòpol ëd Giacòb, përchè parles-to parej? Përchè dises-to gent d’Israel che ‘l Signor a ved nen lòn ch’av càpita, ch’ ël Signor as anteressa pa ‘d vòstra càusa? I lo seve nen? I l’eve mai sentulo? Nosgnor a l’é Dé për sèmper. A l’é chiel ch’a l’ha creà la tèra da ‘n cap a l’àutr. Chiel a së straca pa nen, chiel a faliss mai. Soa inteligensa as la peul nen sondé. A l’é chiel ch’a dà fòrse neuve a jë strach, ch’a ‘nrobustiss coj ch’a son fiach. Ij giovo a së straco e a dvento fiach; ij mej guerié as antrapo e a casco për tèra. Coj ch’a l’han fiusa an Nosgnor, nopà, a ‘rtrovo le fòrse, as alvo su coma s’ a l’avèisso d’ale d’aghia, a marcio sensa vnì strach e a coro sensa perde le fòrse”.
III. 1 Corint 9:16-23
Parèj coma che la Bìbia a na dà la testimoniansa, ant ël cors ëd la stòria Dé a l’ha ciamà e ciama a sò sërvissi d’òm e ‘d fomne che, con j’arsorse che Chiel a l’ha butaje a disposission, a son consacrasse ànima e còrp a Chiel për ess-ne ij sò mëssagé. Sensa pretende gnente për lor medésim, e ansi, dispòst con abnegassion a patì d’ògni sòrt ëd dificoltà, lor a l’han butà al prim pòst ëd soa vita ‘d lor ij bu che Chiel a l’ha proponuje, an fasend atension che gnente as butèissa an mes për antopeje. Costa-sì a l’é la testimoniansa dl’apòstol Pàul ch’an parla an ës test, përchè soa dedission e determinassion a peuda ispiré ‘dcò nòstra vita e servissi a l’Evangeli.
“An tùit ij cas, la predicassion ëd l’Evangeli a l’é nen quaicòsa ch’i na peussa vantem-ne, përchè ch’a l’é n’obligh che Nosgnor am na fà. A sarìa bin trist s’i nunsièissa nen l’Evangeli! S’i lo fasèissa ‘d mia inissiativa, i meritrìa d’ess-ne pagà, ma a l’é nen quaicòsa ch’i l’hai sernù ‘d fé mi, përchè ch’a l’é stàit Nosgnor ch’a l’ha dame costa sacra comission. Cola ch’a l’é, anlora, mia arcompensa? Che quand ch’i predico l’Evangeli i lo fasa sensa pretende d’ess-ne pagà. A l’é për lòn ch’i reclamo pa lòn ch’i podrìa bin esse mè drit, quand ch’i nunsio l’Evangeli. Mi, ch’i j’era n’òm liber, i son fame në s-ciav ëd tuti, për vagnene ‘l pì grand nùmer possibil. Con ij giudé i son fame ‘n giudé për vagné ij giudé al Crist. Quand ch’i j’era con coj ch’a séguito la lej dij giudé, i-j son sogetame ‘dcò mi. Bele s’im considero lìber da cola lej, i l’hai falo për mné a Crist coj ch’a-j son sogetà. Quand ch’i son con ij pagan, ch’a séguito nen la lej dij giudé, ëdcò mi i vivo a soa manera për podèj ëmneje a Crist, contut ch’i viva nen sensa la Lej ëd Nosgnor, da già che Crist a l’é mia lej. Quand ch’i son con coj ch’a son deboj, I pijo part a soa debolëssa, përchè i veuj mné ij deboj al Crist. A l’é pròpi parèj: i son fame tut a tuti për podèj salvene almanch quaidun, ch’a costa lòn ch’a costa. I faso lolì a càusa dl’Evangeli, për pijene part ëdcò mi ansem a j’àutri”.
IV. March 1:29-39 – Gesù a variss vàire
Ël Signor e Salvator Gesù Crist, antant ch’a j’era an sla tèra e ch’a portava anans sò ministeri, a mostrava ciàir ël caràter e j’euvre ëd Dé, cole midéme ch’a j’ero l’oget ëd le làude, mëssagi e testimoniansa dj’antich profeta d’Israel. I lo trovoma an ës test dl’Evangeli scond March, angagià an soa mission ëd varision dël còrp, ëd la ment e dlë spirit. Sò mëssagi a l’era nen mach ëd paròle. Sò mëssagi a deuvìa spantiesse për ël mond antregh “da borgià a borgià”. Fidej a soa comission, ij Sò dissépoj a séguito a porté anans ancheuj Soa mission.
“E sùbit apress, an essend surtì da la sinagòga, a son andàit con Giaco e Gioann ant la ca ëd Simon e Andrea. E la madòna ‘d Simon a l’era là cogià, malavia con la frev, e sùbit a l’han parlaje ‘d chila. E Gesù, avzinandse a chila, a l’ha pijala për man, fasend-la aussé. La frev a l’é passaje ‘d colp e a l’é butasse a servije. Rivà ch’a l’era la sèira, al calé dël sol, a l’han ëmnaje tuti ij malavi e j’andiavlà. E tuta la gent ëd cola borgià a l’era radunasse dë ‘dnans a la pòrta. E a l’ha varì motobin ëd malavi ch’a l’avio ‘d maladìe diverse e a l’ha scassà vàire demòni da coj ch’a n’ero possedù e a l’ha pa lassà che ij dèmoni a disèisso ch’a lo conossìo. Peui, a la matin bonora, mentre ch’a l’era ancora neuit sombra, essendse levà, Gesù a l’é surtì, a l’é andàit ënt un leugh desert e ambelelì a pregava. Simon, e coj ch’a-i ero con chiel, a son andait a sërchelo. Quand ch’a l’han trovalo, a l’han dije: “Tuti at serco”. E chiel a l’ha dije: “Andoma ‘nt le borgià davzin-e për ch’i l’hai da prediché ‘dcò ambelelà: a l’é bin për lòn ch’i son ëvnùit”. Donca Gesù a predicava ‘nt le sinagòghe ëd tuta la Galilea e a scassava ij demòni”.
Orassion
Nosgnor! Fane lìber da le caden-e dij nòstri pëccà, e dane la libertà ‘d cola vita bondosa ch’it l’has fane conòsse an Tò Fieul Gesù Crist, nòst Salvator; ch’a viv e regna con ti, ant l’unità dlë Spirit Sant, ora e për sèmper. Amen.
Leave a Reply