Duminica 11 Otòber 2020 – Duminica apress la Pancòsta ch’a fà disneuv
Letùre bìbliche: Salm 106:1-23; Surtìa 32:1-14; Filipèis 4:1-9; Maté 22:1-14 con le vos ëd Pàul Castlin-a, March Moretti, Màssim Marietta, Anin Ferrero, Gianni Marietta.
Ël fil ross, ël téma ‘l pì amportant ëd le leture bìbliche dë sta sman-a, a riguarda cola incoerensa ch’a torna mincatant e ch’a-i tomba ‘l pòpol ëd Nosgnor riguard a lòn che Nosgnor a së speta da nojàutri. Pijene cossiensa për ël mojen ëd ël confront con la Paròla ‘d Nosgnor a l’é fondamental. Sossì a deuv portene a la confëssion dij nòstri pecà e al pentiment, tant coma a-j dà l’espression ël Salm 106. Decade ant l’idolatrìa a l’é quajcòsa ‘d motobin séri, coma n’é l’ilustrassion l’episòdi dël vailèt d’òr contà ant la Surtìa. La preghiera d’intercession da part ëd përson-e fidej tanme Mosè, an peul arporté an sla stra giusta. L’angagg ëd nòstra përson-a anvers tut lòn ch’a l’é bon e gradì a Nosgnor a l’è lòn ch’an adressa la letura da la litra ai Filipéis. Coma i vëdoma, a la fin, ant la letura dël vangel, a l’é soens per ël mojen ed le paràbole ‘d Gesù che, con ël tìpich ëstil profètich, a peudo dene col sopatun ch’an fà tant bin! Sia ringrassià Nosgnor per soa paterna e providensial dissiplin-a.
I.
Butesse ‘dnans a la Paròla ‘d Nosgnor për confrontèss-ne, a l’é ‘n dover dël pòpol ëd Nosgnor ant ël servissi divin. Ël Salm 106 a l’é na confëssion coletiva ‘d pecà. La bontà e la fidelità ‘d Nosgnor a sò Pat a l’ha da corësponde a nòstra fidelità e ubidiensa, përché sò Pat a conten ëdcò ‘d conseguense negative për coj ch’as conformo nen ai sò tèrmin. Confëssé nòstre inadempiense e butesse ‘d bon-a veuja për n’ubidiensa arnovà, a l’é nòst dover precis. La misericòrdia ‘d Nosgnor a men-a al përdon e a na vita arnovà.
Salm 106:1-23
Laudé Nosgnor! Rende grassie a Nosgnor, përché Chiel a l’é brav. Soa misericòrdia a dura për sèmper! Chi ch’a podrà mai conté tùit j’at potent che Chiel a l’ha fàit o dé cont ëd tute j’assion degne ‘d làude che Chiel a l’ha compì? A son për dabon beat coj ch’a travajo për fé trionfé la giustissia e ch’a fan sèmper lòn ch’a l’é giust!
Nosgnor! Arcòrd-te ‘d mi quand ch’it mostre toa benevolensa a tò pòpol! Ancòrz-te ‘d mi quand ch’it dlibere, parèj ch’i vëdda la prosperità ‘d coj ch’it l’has sernù, ch’im arlegra con toa nassion e ch’im gloria ansema con la gent ch’at aparten.
I l’oma pecà tant coma ij nòstri vèj, i l’oma fàit lòn ch’a l’é nen giust, i l’oma fàit lòn ch’a l’é mal. Ij nòstri vej ant l’Egit a l’han nen tenù an bon cont ij miràcoj ch’it l’avìe fàit, a l’han pì nen arcordasse dla gran quantità ‘d favor che ti ‘t l’avie faje, e a son arvoltasse contra ‘d ti dacant al mar Ross. Con tut lòn, Chiel a l’ha delivraje a càusa ‘d soa arputassion, për fé conòsse soa potensa. A l’ha crijà contra ‘l Mar Ross e ‘l mar a l’é suvasse. A l’ha mnaje a travers ël fond dël mar coma s’a fussa ‘n desert. A l’ha delivraje da la potensa ‘d coj ch’a-j l’avìo an ghignon e a l’ha salvaje da la potensa ‘d sò nemis. J’aque a l’han quatà ij sò nemis e gnanca un ëd lor a l’é survivuje. A l’han chërdù a soe promësse e a l’han cantaje ‘d làude.
Con tut lòn a l’han prest dësmentià lòn che Chiel a l’avìa fàit, a l’han nen vorsù speté soe istrussion. Ant ël desert a l’han avù anvìa ‘d carn, tant che a’n n’avìo mai pro, e a l’han dësfidà Nosgnor ant ël desert. Chiel a l’ha daje la contenta, peui, nopà, a l’ha faje ciapé na maladìa. Ant ël campament a son pijass-la mal contra ‘d Mosè e contra ‘d Aaron, ël sant sacerdot ëd Nosgnor, ma la tèra a l’é duvertasse e a l’ha travondù Dathan; a l’ha quatà tuta la banda d’Abiram. Ël feu a l’ha brusà tut col grup, le fiame a l’han consumà tuta cola canaja.
An Horeb a l’han fasse la mistà d’un vailèt e a son butasse an ginojon dëdnans a ‘n buracio ‘d metal. A l’han baratà sò Dé majestos con na mistà d’un beu ch’a mangia dl’erba. A l’han arfudà ‘l Dé ch’a l’avìa liberaje, Col ch’a l’avìa fàit grande còse an Egit, d’assion maravijose ‘nt ël pais ëd Ham, d’assion potente dacant al Mar Ross. Anlora Nosgnor a l’ha mnassà ‘d anienteje, ma Mosè, Sò sernù, a l’ha ‘ntërcedù për lor parèj che Soa rabia a chitèissa e a-j anientèissa pì nen.
II.
Ël cheur ëd l’òm dësdà a l’é na fòrgia d’ìdoj – costa-sì a l’era l’oservassion bin centrà dël Reformator Gioann Calvin. Soens a l’é ‘dcò la dirigensa dla cesa ch’a n’ha compiasensa e ch’a dà la contenta a coste tendense idolàtriche, coma ch’a l’é mostrà ant ël contegn colpèivol dël sacerdot Aaron ant l’episòdi dël vailèt d’òr. La flin-a ‘d Mosè as la capiss, e as capiss ëdcò la flin-a ‘d Nosgnor ch”as ved tradì da ‘n pòpol teston e arviros. Mosè, contut, a fà n’intercëssion an preghiera për sò pòpol e a invòca ‘l përdon ed Nosgnor. A l’é parèj che Mosè a ‘rportrà sò pòpol an sla bon-a stra, cola dl’ubidiensa a Nosgnor.
Surtìa 32:1-14 – Ël vailèt d’òr.
Quand che ‘l pòpol a l’ha vëddù che Mosè a tardava a ven-e giù dla montagna, a son assamblasse tut d’antorn a Aaron e a l’han dije: “Date da fé! Fane dij dio ch’a vado dë ‘dnans a noi, dàit che Mosè, l’òm ch’a l’ha fane seurte dal pais d’Egit, i savoma pì nen lòn ch’a sia rivaje”.
Anlora Aaron a l’ha dije: “Brisé ij pendant d’òr ch’a son a j’orije ‘d vòstre fomne, ëd vòstri fieuj e ‘d vòstre fije, e portemje”. Antlora tut ël pòpol a l’ha brisà ij pendant d’òr ch’a j’ero an soe orije e a l’ha portaje a Aaron. Chiel a l’ha ciapà l’òr ch’a l’avìo portaje e, avend-lo fàit fonde tut ansema, con un bulin a l’ha daje la fòrma d’un vailèt. Anlora a l’han dit: “Israel! Sti-sì a son ij tò dio, coj ch’a l’han fate seurte da l’Egit”.
Quand che Aaron a l’ha vëddù lolì, a l’ha butà ‘n pé n’autar ch’a na stéissa dëdnans e a l’ha crijà: “Doman a-i sarà na festa a l’onor ëd Nosgnor!”. Anlora a l’indoman a son levasse ‘d bonora e a l’han ufert ëd sacrifissi complet e d’assion ëd grassie. E ‘l pòpol a l’é setasse për mangé e bèive, peui a son levasse për amusesse.
Antlora Nosgnor a l’ha dit a Mosè: “Va, prest, cala giù, përchè tò pòpol, col che ti ‘t l’has fàit seurte dal pais d’Egit, a l’é corompusse. A son prèst dëstornasse da la stra ch’i l’avìa comandaje ‘d seguité – a l’han fasse ‘n vailèt fondù, a son butasse an ginojon dë ‘dnans a cola mistà e a l’han dit: “Sti-sì, hò Israel, a son ij tò dé, coj ch’a l’han fate seurte da l’Egit”.
Anlora ‘l Signor a l’ha dit a Mosè: “I l’hai vëddù cost pòpol: varda che testa dura ch’a l’han! Lassa ora ch’a-j buta a pòst mi, parèj ch’i daga sfògh a mia rabia contra ‘d lor e ch’i-j dëstrua, e da ti i farai seurte na granda nassion.
Mosè, nopà, a l’ha suplicà Nosgnor, sò Dé, e a l’ha dije: “Signor, përché voreries-to dé sfògh a toa furia contra tò pòpol, col ch’it l’has fàit seurte dal pais d’Egit con granda potensa e con man fòrta? Përché dovrìo-ne j’Egissian peui dì: ‘A l’era nen për ël bin ch’a l’ha faje seurte an sle montagne anté ch’a l’ha massaje e a l’ha faje sparì da la facia dla tèra!’ It suplico: dà nen dë sfògh a toa furia! Pensa n’autra vira s’a conven provoché a tò pòpol sto maleur!”. Arcòrda Abraam, Isaach, e Israel, ij tò serv. Ti ‘t l’has giurà an sël tò nòm e ‘t l’has dije: ‘I moltiplichërai toa dissendensa ch’a sarà parèj le stèile dël cel, e tuta sta tèra, dont i l’hai parlane, i la darai ai tò dissendent, e lor a l’avran an ardità për sèmper'”. Antlora Nosgnor a l’ha lassà perde e a l’ha pì nen fàit ël mal ch’a l’avìa dìt ch’a l’avrìa fàit a Sò pòpol.
III.
La ment dël cristian a l’ha sèmpe da adressesse a tut lòn ch’a l’é ver, onest, giust, pur, amàbil, ëd bon-a fama, sant e laudévol. Guerné la purëssa ‘d nòstra ment, paròle e euvre, a l’é n’angagg ëd vita che nen mach a l’é agradì a Nosgnor (costa-sì a l’ha da esse lòn ch’a l’ha pì ‘d pèis per nojàutri), ma ch’a fà bin a la vita nòstra e ‘d coj ch’a stan con nojàutri. J’espression ch’i andoma a sente adess da la litra ai Filipéis an lo arcòrdo.
Filipèis 4:1-9 – La pràtica dla vita cristian-a.
Për costa rason, mè car frej e seur, ch’i veuj bin e ch’i vorìa tant vëdde ‘d përson-a, vojàutri, ch’i seve mia gòj e mia coron-a, sté ferm parèj ant ël Signor – mè car amis! ìI prego Evodia, e i prego ‘dcò Sintiche d’andé d’acòrdi ‘nt ël Signor. Éh, it lo diso ‘dcò a ti, compagn sincer, agiutje coma cole ch’a l’han combatù ansema a mi al servissi dl’Evangeli, con Clement e j’àutri mè colaborator: ij sò nòm a son ant ël lìber ëd la vita.
Arlegreve sèmper ant ël Signor – iv lo diso torna: arlegreve! Che tùit a vëddo vòstra dosseur. Nosgnor a artornara tan-tòst. Feve nen ciapé da l’ansia, al contrari, an minca situassion, fé conosse a Nosgnor lòn ch’i l’eve damanca con ëd preghiere e ‘d sùpliche, compagnà da assion ëd grassie. E la pas ëd Nosgnor, ch’a sorpassa nòstra comprension, a guernërà vòstri cheur e pensé an Crist Gesù.
Dël rest, tut lòn ch’a l’é ver, tut lòn ch’a mérita onor, tut lòn ch’a l’é giust, tut lòn ch’a l’é pur, tut lòn ch’a l’é amàbil, tut lòn ch’a l’é ‘d na bon-a nòmina, tut lòn ch’a l’é ‘d valor e degn ëd làude, ch’a sìa l’oget dij vòstri pensé. Lòn ch’i l’eve amparà, arseivù, sentù, e vëddù an mi, butelo an pràtica, e ‘l Dé dla pas a sarà con vojàutri.
IV.
A-i é ‘d paràbole ‘d Gesù che, coma la Paràbola dla Festa ‘d Nosse, a lassavo, e a lasso ancora, pitòst antërdoà coj cha jë scoto, tant ch’a parèisso “esagerà”. Is rendoma bin tòst cont, contut, ëd coma ste paràbole-sì a fan an efet la dëscrission ëd nòstra condòta midema, ch’i soma sèmper dispòst a trovene na giustificassion. Le paròle ‘d Gesù a son, contut, pitòst bin mirà e a ciapo ant ël segn ëd nòst cheur, an portand-ne a na crisi e al pentiment.
Maté 22:1-14 – Paràbola ‘d la festa ‘d nòsse
Anlora Gesù, na vòlta ‘d pì, a l’ha parlaje con ëd paràbole e a l’ha dit: “Ël Regn ëd Nosgnor Dé a smija ‘n rè ch’a l’ha dàit na festa ‘d nòsse për sò fieul. A l’hà mandà ij sò servitor për feje andé a ciamé coj ch’a l’ero stàit anvità a le nòsse, ma coj-là a l’han nen pròpi vorsuje ven-e. Ancora a l’ha mandà dj’àutri servitor, an disand: ‘Dì a coj ch’a son stàit anvità: ‘Vardé! La festa ch’i l’hai preparà për voi a l’é pronta. Ij mè tòr e mie bestie a l’angrass a son stàite maslà e tut a l’é pront. Vnì a la festa ‘d nòsse!”. Lor, nopà, a l’han fàit finta ‘d gnente e a son andass-ne via, chi a soa cassin-a, chi a sò negòssi. D’àutri a l’han fin-a ciapà ij sò servitor, a l’han strapassaje e peui massaje. Quand che ‘l rè a l’ha sentì lòn a l’é montaje la flin-a e a l’ha mandà ij sò soldà për buté a mòrt coj sassin e për dé feu a soe sità ‘d lor.
Peui a dis ai sò servidor: ‘Eh bin! La festa ‘d nòsse a l’é pronta, ma j’anvità a-i na j’ero nen degn. Andé, donca, për le strà e anvité a la festa ‘d nòsse tuti coj ch’i-i trovreve. Anlora coj servitor a son andàit për le strà e a l’han butà ‘nsema tuti coj ch’a-i trovavo, bon e gram, parèj che la sala dla festa a l’é stàita a la fin pien-a ‘d gent.
Ël rè, peui, a l’è intrà për vëdde coj ch’a l’ero a tàula e a l’ha ‘rmarcà n’òm ch’a l’avìa nen butasse adòss la vestimenta ‘d nòsse ch’a l’era d’ordinansa. E a l’ha dije: ‘Brav òm, coma ses-to intrà ‘mbelessì sensa avèj la vestimenta ch’a l’é prescrivùa?’, e col-lì a l’é restà sensa paròle. Antlora ‘l rè a dis ai sò servitor: ‘Gropelo man e pé, portelo vìa e campelo fòra ant ël top, anté ch’a-i sarà da pioré e d’argrigné ij dent!’. A l’é parèj che coj ch’a son ciamà a son bin tanti, ma pòchi a son ij sernù”.
Orassion
Nosgnor! I pregoma che Toa grassia a peuda sèmper andene danans e darera, përch’ i podoma dedichene con costansa a d’euvre bon-e; për Gesù Crist, nòst Signor, ch’a viv e regna con Ti e con lë Spirit Sant, un sol Dé për sèmper e sèmper. Amen.
Leave a Reply