Duminica 14 ëd Giugn 2020 – Sconda Duminica apress la Pancòsta
Bin-ëvnù! Le leture bìbliche ‘d costa duminica, la sconda apress ëd la Pancòsta, a buto an evidensa coma, arconcilià con Dé për fede ant ël Signor e Salvator Gesù Crist, Dé a l’é pa pì për nojàutri quajcòsa ‘d nebios, n’astrassion, ma ‘n pressios e amorèivol amis ch’an compagna sèmpe. I foma l’esperiensa ‘d soa fidelità a le promësse ‘d soa Paròla e chiel as pija soen ëd nòstre dëbolësse. Coma ‘ndoma a sente ant la letura dël Salm, is adressoma a Chiel e a-j disoma “It veulo bin, Nosgnor, con tut mè cheur”.
I.
Dal Salm ëd costa duminica a seurt l’oposission: “I veuj bin a Nosgnos, i chërdo an chiel” e “A son tuti mach ëd busiard”. Costa dariera afermassion a podrìa smijé “esagerà”. Tutun, s’i vardoma le còse da la prospetiva ‘d Nosgnor (l’unica ch’a val) costa afermassion a dovrìa nen ess-ne na surprèisa, dàit ch’ël cheur ëd l’òm a l’é coròt fin-a a le miole! Ant ël meno pes dij cas, minca na virtù che l’òm a pretend d’avèj a l’é pitòst relativa! La sernùa dël Salmista a l’é ciàira: i preferisso chërde, voleje bin e serve mach a Nosgnor Dé.
“I veuj propri bin a Nosgnor përchè chiel a l’ha scotà la vos ëd mie sùpliche; (…) Am sento pien ëd fede, antlora i l’hai dit: “Nosgnor! I son fòrt sagrinà”. An mè afann I l’hai crijà: “A son tuti mach ëd busiard”. Lòn ch’i podrìa fé për mostré d’arconossensa a Nosgnor për tut ël bin ch’a l’ha fame? Invocanda sò nòm, i auss-rai ‘l brindes për selebré la salvëssa. I compirai le promësse ch’i l’hai fàit a Nosgnor; i lo farai dëdnans a tut sò pòpol. A j’euj ëd Nosgnor a l’é pressiosa la mòrt dij sò fidej. Nosgnor! Mi i son tò sërvent. Vera, i son tò sërvent, nassù an toa ca, ël fieul ëd toa serventa! Ti tl’has liberame da le caden-e. It ësmon-rai un sacrifissi d’arconossensa e invocherai ‘l nòm ëd Nosgnor. I compirai tùit ij vot ch’i l’hai fàit a Nosgnor an presensa ‘d tut sò pòpol – ant la ca ‘d Nosgnor, ant ël cheur ëd Gerusalem. Aleluia!” (Salm 116:1, 10-17).
II.
“J’é-lo miraco quaicòsa che për Nosgnor a podrìa disse tròp malfé?”. Costa-sì a l’é la fras-ciav, na domanda retòrica, che për rëspòsta a l’ha ‘n bel “Nò!”. Costa fras a sta a la base dla sconda letura biblica për sta dominca. Nosgnor a porta anans ij sò progèt ant la stòria an dësfidand la lògica e la sapiensa uman-a, lòn ch’a l’é possìbil e lòn ch’a l’é pa possibil. Con la nassensa d’Isach da da mare e da ‘n pare che, da la mira uman-a a sarìo stàit tròp vej për buté al mond un fiel, Nosgnor a buta le base për la nassensa dël pòpol d’Israel, ch’a l’é stàje fidà la redension dl’umanità e ch’a sarìa stàit coma la con-a dël Salvator Gesù Crist. Nosgnor a l’é fedel a minca na soa promëssa.
La nassensa d’Isaac. “Nosgnor a l’era manifestasse a Abraham a le Rol ëd Mambré antramente che chiel a stasìa setà a l’intrada dla tenda ant l’ora pì càuda dël dì. A l’ha aussà j’euj e a l’improvista a l’ha vëddù ch’a j’ero rivaje tre forësté. Pen-a ch’a l’ha vëdduje da l’intrada dla tenda, a l’é andaje ‘d corsa ‘ncontra e a s’é campasse a tèra dëdnans ëd lor. A-j dis: “Cerea ai viandant: s’i l’eve acordame vòst favor, feme l’onor ëd fërmeve da mi pr’un pòch e che mi i sìa vòst sërvent. Arposeve a l’ombra dë st’erbo-sì e përmëtti-me ch’av sìa prtà dl’eva për netieve ij pé. Ant ël mentre i andrai a pronteve da mangé: av agiutrà a fé torna dë strà; a l’é për lòn ch’i seve passà da vòst sërvent. “Va bin, fà pura coma ch’it l’has dit”, a-j rëspondo coj tre. Antlora Abraham a l’é intrà ‘n pressa ‘nt la tenda e a-j dis a Sara: “Cor, pija tre min-e ‘d fior ëd farin-a, ampastje e fane ‘d fogasse”. Peui Abraham a l’é andàit ëd corsa al cabial, a l’ha pijà ‘n bocin tënner e grass e a l’ha dajlo a un dij sò sërvent përchè tòst a lo prontèissa. Prontà ch’a l’é stàita la bes-cia da mangé, Abraham a l’ha pijà ‘d quajà brusca, ‘d làit fresch, la carn rustìa, e a l’ha servula a coj forësté e a l’é restà ‘n pé davzin a lor a l’ombra dla rol antant che lor-sì a mangiavo. Peui coj tre-lì a l’han dije dije: “Andoa ch’a l’é toa fomna?”, e Abraham a-j rëspond “A l’é ‘nt la tenda”. Antlora un dij forësté a l’ha dije: “L’ann ch’a ven i sarai d’artorn për ësto temp, e Sara, toa fomna, a l’avrà butà al mond un fieul!”. Sarah a l’avìa sentù cole paròle da ‘nt la tenda. An col temp lì, Abraham e Sarah a j’ero tùit e doi pitòst vej, anans con j’agn, e Sarah a l’avìa giumai passà l’età ‘d podèj avèj ‘d masnà. Parèj chila a rijìa ‘ndrinta ‘d chila e as ciamava coma ch’a l’avrìa mai podù chila, frusta coma ch’a l’era, ‘d gòde ‘l piasì d’avèj na masnà, e peui, fin-a sò marì a l’era giumai ‘dcò chiel tròp vej për cole ròbe-lì. Ma Nosgnor a l’avìa dije a Abraham: “Coma ch’a l’é che Sarah a l’é butasse a rije ‘n pensand che na fomna tant veja a peuda nen caté na masnà? J’é-lo miraco quaicòsa che për Nosgnor a podrìa disse tròp malfé? L’ann ch’a ven i tornrai da ti për ësto temp, e Sara, toa fomna, a l’avrà ‘n fieul!”. Sarah a l’avìa tëmma d’arconòsse ch’a l’avìa grignà, e parèj a l’avìa dit: “A l’é nen vera ch’i l’hai grignà”, ma chiel a l’ha dije: “Sì, ti it l’has pròpi grignà” (…) Nosgnor a l’ha mantnì soa paròla e a l’ha fàit a Sarah coma ch’a l’avìa promëttuje. Combin che Abraham a fussa vej, Sarah a l’é restà ansinta e a l’ha daje ‘n fieul ant ël temp precis che Nosggnor a l’avìa faje nunsié. Abraham a l’ha ciamà Isach ël fieul ch’a l’era nassuje da Sara. Abraham a l’ha sirconcidù ‘l fieul Isach, quand che costì a l’avìa eut dì, coma Nosgnor a l’avìa comandaje. Abraham a l’avìa sent agn quand ch’a l’é nassuje ‘l fieul Isach. Antlora Sarah a l’ha dit: “Nosgnor a l’ha fame pròpi rije: tuti coj ch’a lo savran a rijeran con mi”. Peui a l’ha dit: “Chi a l’avrìa mai dit a Abraham che Sarah a l’avrìa dàit ël làit a na masnà! Pura mi i l’hai dàit a Abraham un fieul an soa vejëssa!” (Génesi 18:1-15, 21:1-7).
III.
Tuti nojàutri i podoma fé pròpi gnente për salvesse ‘dnans a Dé, a fà nen lòn ch’i pensoma ‘d fé. I podoma fé pròpi gnente për arsané nòstra condission” ëd pecator, tant ch’a son grande nòstre colpe. A l’é për lòn che Nosgnor Dé, an soa misericòrdia, a l’ha proveddù, ant la Përson-a e euvra ‘d Gesù Cristi, lòn ch’i l’oma da manca për nòstra redension. Sossì a l’é lòn che an parla la tersa letura bìblica d’ancheuj, ciapà da la litra dl’apòstol Pàul ai cristian ëd Roma.
“Ora, donca, già ch’i soma stàit diciarà giust për la fej, i soma an pas con Nosgnor Dé grassie a Nosgnor Gesù Crist. A l’é për sò mojen ch’an son ëstàite dovertà le pòrte a costa condission ëd grassia anté ch’i stoma bin ferm e adess i spetoma con fiusa e ‘d gòj ël dì ch’i pijeroma part a la glòria ‘d Nosgno]. E nen mach lòn! Fin-a ant le tribulassion i trovoma ‘n motiv për arlegresse, përchè i savoma che la tribolassion a fà chërse nòstra costansa, e la costansa l’esperiensa, e l’esperiensa la speransa. E costa speransa a l’é bin fondà përchè i savoma bin coma ch’a sia grand l’amor che Nosgnor a l’ha për nojàutri, l’amor dont lë Spirit Sant ch’i l’oma arseivù a l’ha ampinìne ‘l cheur. Quand ch’i podìo fé pròpi gnente për arsané nòstra condission, Crist, ant ël temp che Nosgnor a l’avìa fissà, a l’é mòrt për nojàutri pecator. An efet, con pro ‘d pen-a i trovrìo quajdun ch’a sia dispòst a meuire për n’òm giust, ma ancora a podrìa desse che quajdun a volèissa bin meuire pr’ un benefator. Ma Nosgnor a l’ha dàit preuva dël grand amor ch’a l’ha për nojàutri an sossì: ch’a l’ha mandà Crist a meuire për nojàutri quand ch’i j’ero mach ëd pecator” (Roman 5:1-8).
IV.
A son ëstàit tanti ij tentativ d’arzòlve ij problema dë sto mond e butelo an òrdin con ëd progèt polìtich ëd minca sòrt e con le terapìe le pì varià, ma ch’a son tuti stàit un faliment complèt. Tut sossì a l’ha lassane “pien ed sagrin e dëscoragià”, pessimista e rassegnà. Minca tant quajdun a fà n’àutra pròva a soa manera ma, a la fin, a fà mach dventé pì gross ij problema e a j’arzòlv pa. L’ùnica savia guida, l’unich “bërgé ch’in n’oma da manca, contut, a l’é stàita provedùa, e a l’é la Përson-a e l’euvra dël Salvator e Signor Gesù Crist, ch’i l’oma da andeje dapress con fidelità, conform a lòn che la Bibia an mostra. I podrìo fin-a fé ij teston e dì ch’a l’é nen parèj, tirand fòra nòstre scuse, ma ij dann as faso sente. Coma ch’a dis la quarta letura d’ancheuj ciapà dal vangel ëscond Maté, a l’é Gesù col ch’a lìbera, variss e a l’é nòstra redension. Gnun d’àutri. An ës test i trovoma ‘dcò ij nòm dij dòdes Apòstoj ch’a l’han arseivù da Gesù lë spantiament ëd soa euvra. J’apòstoj, ansema ai profeta dël Testament Vej, a son le colon-e ch’a l’é pogià l’amprèisa dla redension uman-a. A l’avrà ‘n bon ésit.
“Ora Gesù as n’andasìa an tute le sità e le borgià an dotrinand ant le sinagòghe, nunsianda la bon-a neuva dël Regn e varend tute sòrt ëd maladìe e tute sòrt ëd magagne. An veddand jë strop ëd gent, a l’han faje compassion, përchè ch’a l’ero tuti pien ëd sagrin e dëscoragià tanme tante feje sensa ‘n bërgé. Antlora a l’ha dije ai sò dissépoj: “Sicur la mësson a l’é granda, ma a-i é pòchi mëssonor. Preghé, donca, ‘l Signor dla mësson, ch’a manda da pì ‘d mëssonor ant ij sò camp (…) Gesù a l’ha ciamà sò dodes dissépoj e a l’ha daje autorità dzora jë spìrit ëscaros parèj ch’a-j taparèisso e a varisso ògni sòrt ëd maladìe e ‘d magagne. Costi-sì a son ij nòm dij dodes apòstoj: ‘l prim a l’é Simon (ciamà ‘dcò Pero) e Andrea sò frel; Giaco fieul ëd Zebedé, e Gioan, sò frel; Flip e Bartromé; Tomà e Maté, col dël pedagi; Giaco, fieul d’Alfé, e Tadé. Simon ël zelòta e Giuda Iscàriot, col istèss ch’a l’ha peui tradilo. Gesù a l’ha mandà coj dodes e a l’ha daje coste instrussion: “Andé nen dai pagan, e intré nen ant le sità dij Samaritan. Andé pitòst da le fèje perdùe dël pòpol d’Israel. Quand ch’i andreve, prediché cost mëssagi: “Ël regn dël cél a l’é avzinasse”. Varì ij malavi, mondé ij lebros, arsussité ij mòrt, taparé ij demòni. I l’eve arsèivù a gràtis e dé a gràtis” (Maté 9:35-10:8).
Orassion: Nosgnor! Ti che mai it falisse ‘d giuté e ‘d governé coj ch’it anleves – toa famija, la Gesia – përch’ a l’abio ‘d timor costant e amor anvers ëd ti, goernëne, it na pregoma, sota la protession ëd toa bon-a providensa, e fà ch’i l’abio sèmper timor e amor ëd tò Nòm sant; për Gesù Crist, nòst Signor. Amen.
Leture bìbliche: Salm116:1, 10-17; Génesi 18:1-15, 21:1-7; Roman 5:1-8; Maté 9:35-10:8
Leave a Reply